อมรรตยะ เสน เป็นผู้คิดทฤษฎีด้านการเลือกทางสังคมและความเสมอภาค และผลงานของเขาหลายเรื่องได้เน้นวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของการพัฒนาคุณภาพชีวิตและการพัฒนาด้านเศรษฐกิจควบคู่กันไป ทำให้ได้รับการยอมรับว่าเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านเศรษฐศาสตร์การพัฒนาคนหนึ่งของโลก

เขาเสนอวิธีการมองปัญหา และแก้ปัญหาความอับจนที่ครอบคลุม โดยเสนอว่าการมีรายได้เพิ่มเป็นเพียงองค์ประกอบหนึ่ง ของการแก้ปัญหาความยากจน ที่สำคัญกว่าคือ ทำอย่างไรจึงจะช่วยสร้างความสามารถให้แก่ผู้คนโดยตรง เพื่อให้เขามีเสรีภาพที่จะเลือกชีวิตที่เขาต้องการ

เขาเป็นหนึ่งในนักวิชาการที่มีส่วนสำคัญในการทำโครงร่างรายงานการพัฒนาคน จัดทำโดยโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ ซึ่งเสนอแนวคิดด้านเศรษฐศาสตร์และสังคม เพื่อเป็นมาตรวัดปัญหาความยากจนและความไม่เท่าเทียมกันในสังคม ผลงานโดดเด่นและสามารถนำมาประยุกต์ปฏิบัติเพื่อช่วยเหลือและพัฒนาสังคมได้จริง กระทั่งอมรรตยะ เสน ได้รับรางวัลโนเบลสาขาเศรษฐศาสตร์ ใน พ.ศ. 2541