ทรานส์วาล (อังกฤษ: Transvaal) (แอฟริคานส์ แปลว่า เหนือลุ่มแม่น้ำวาล) เป็นชื่อของดินแดนแถบเหนือประเทศแอฟริกาใต้ในปัจจุบัน ซึ่งเคยเป็นเขตดินแดนอิสระของผู้สืบเชื้อสายของผู้ตั้งถิ่นฐานชาวดัตช์ หรือเรียกกันว่า "ชาวบูร์" (Boer) ในสาธารณรัฐแอฟริกาใต้ (South African Republic) ซึ่งก่อตั้งในปีค.ศ. 1856 ท่ามกลางความพยายามของชาวอังกฤษพยายามที่จะยึดครองมีอำนาจเหนือดินแดนแถบนี้ ภายหลังสงครามอังกฤษ-บูร์ ในระหว่างปีค.ศ. 1899 - ค.ศ. 1902 ดินแดนส่วนใหญ่ที่ถูกยึดหลังจากความพ่ายแพ้ได้กลายมาเป็นอาณานิคมทรานส์วาล "Transvaal Colony" ซึ่งในภายหลังได้กลายมาเป็นจังหวัดหนึ่งในสหภาพแอฟริกาใต้