ภูมิศาสตร์ ของ อำเภอกุดข้าวปุ้น

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอกุดข้าวปุ้นตั้งอยู่ทางทิศเหนือของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้

ป่าไม้

ป่าภูขาม เป็นส่วนหนึ่งในเขตป่าสงวนแห่งชาติดงขุมคำ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองทันน้ำ อำเภอกุดข้าวปุ้น และตำบลแก้งเหนือ ตำบลหัวนา อำเภอเขมราฐ จากนโยบายเปิดให้สัมปทานป่าไม้ในปี พ.ศ. 2514 ทำให้สภาพพื้นที่ป่าส่วนใหญ่ถูกทำลายลงจนเหลือพื้นที่ป่าอยู่ประมาณ 3,900 ไร่ ดังนั้นในปี พ.ศ. 2525 ภูขามจึงถูกประกาศให้เป็นป่าสงวนแห่งชาติ และมีการผลักดันชาวบ้านออกนอกพื้นที่ ในขณะที่การตัดไม้กับทวีความรุนแรงมากขึ้น จึงมีชาวบ้านบางกลุ่มเล็งเห็นถึงความสำคัญในการอนุรักษ์และใช้ประโยชน์จากป่าภูขามอย่างยั่งยืน จึงเกิดเป็นเครือข่ายป่าชุมชนภูขามขึ้นมา โดยมีศูนย์กลางอยู่ที่ บ้านโนนหินแร่ ตำบลหนองทันน้ำ

ปัจจุบันสถานการณ์ภายในพื้นที่ป่าภูขามมีการใช้ประโยชน์ในที่ดินผืนป่าอย่างกว้างขวาง บริเวณพื้นที่รอบๆ ภูเขาได้มีการจับจองที่ดินทำกินกลายเป็นเรือกสวนไร่นาหมดสิ้น และมีสวนยางพาราผุดขึ้นมาเป็นจำนวนมาก อย่างไรก็ดี ได้มีการอนุรักษ์ป่าไม้บางส่วนเป็นหัวไร่ปลายนาไว้เป็นแนวกันชนพื้นที่ป่าด้วยเช่นกัน [1]

แหล่งน้ำ

อ่างเก็บน้ำห้วยหินกอง หรือชื่อเดิม อ่างเก็บน้ำห้วยตาเที่ยว เป็นอ่างเก็บน้ำขนาดกลาง ที่ใช้สำหรับการอุปโภคบริโภคและการเกษตร ใน 2 อำเภอคือ อำเภอกุดข้าวปุ้น จังหวัดอุบลราชธานี และอำเภอปทุมราชวงศา จังหวัดอำนาจเจริญ มีพื้นที่ประมาณ 120 ไร่ ความจุน้ำ 4 ล้านลูกบาศก์เมตร