ตั้งชื่อจากประวัติการพักทัพของเจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิงห์ สิงหเสนี) ขณะเดินทัพไปรบกับเขมร เดิมตาพระยาขึ้นกับอำเภออรัญประเทศ ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2502 มีประชากรเพิ่มขึ้น จึงได้แยกเป็นกิ่งอำเภอ โดยมี ร้อยโท มนตรี มณีเลิศ เป็นปลัดอำเภอผู้เป็นหัวหน้าประจำกิ่งอำเภอตาพระยา เป็นคนแรก (16 มีนาคม 2502 ถึง 29 ธันวาคม 2503) ยกฐานะเป็นอำเภอตาพระยาเมื่อ พ.ศ. 2506 โดยมีนายประเทือง เวียรศิลป์ เป็นนายอำเภอคนแรก ของอำเภอตาพระยา เป็นสมรภูมิรบระหว่างรัฐบาลกับพรรคคอมมิวนิสต์(ชาวบ้านเรียก ทหารป่า) และรบกับเขมรแดงที่ทิวเขาพนมมาลัยและตลอดแนวชายแดน