พื้นที่เดิมของเกาะถลาง หรือ เกาะภูเก็ต ในแผนที่ของคลอดิอุส ปโตเลมี ประมาณ พ.ศ. 700 ระบุไว้ในชื่อ JUNK CEYLON เมื่อครั้งที่หลวงจีนอี้จิงเดินทางผ่านไปสืบพระพุทธศาสนาเรียกบริเวณนี้เป็น SILAN เปลี่ยนเสียงเป็น สลาง ในสมัยสุโขทัย มีปรากฏในจดหมายเหตุไทย - ฝรั่งเศส เป็น Jun Salon ฝ่ายเอกสารไทยใช้ ฉลาง มาจนถึงรัชกาลที่ 3 จึงมีปรากฏคำ ถลาง แทนชื่ออื่นทั้งหมด

ในหัวเมืองฝั่งทะเลตะวันตกของภาคใต้มีศูนย์กลางปกครองที่เมืองถลาง เจ้าเมืองถลางจะได้รับโปรดเกล้าฯเป็นผู้สำเร็จราชการแปดหัวเมือง (เมืองกระ เมืองคุระ เมืองคุรอด เมืองตะกั่วป่า เมืองตะกั่วทุ่ง (บางคลี) เมืองกราภูงา เมืองภูเก็จ และเมืองถลาง)

ศูนย์กลางการปกครองเมืองถลางในสมัยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ อยู่ที่บ้านลิพอน (ตำบลศรีสุนทร)มีพญาถลางคางเสงเป็นเจ้าเมือง ย้ายไปอยู่ที่บ้านดอน (ตำบลเทพกระษัตรี)มีพญาถลางจอมเฒ่าบ้านดอนเป็นเจ้าเมือง และเกาะบ้านเคียน (ตำบลเทพกระษัตรี) ในสมัยกรุงธนบุรี มีพญาถลางจอมรั้งบ้านเคียน พญาถลางอาด พญาถลางชู พญาสุรินทราชาพิมลอัยาขัน เป็นเจ้าเมือง พ.ศ. ๒๓๒๙ มีพญาเพชรคีรีศรีพิชัยสงครามรามคำแหง(เทียน ประทีป ณ ถลาง) เป็นเจ้าเมือง ถัดไปเป็นพระยาถลางฤกษ์ (จันทโรจวงศ์) พญาถลางทับ พญาถลางคิน และพญาถลางชู(เจ้าเมืองถลางคนสุดท้าย)

อำเภอถลางในอดีตเป็นเมืองของสองวีรสตรีท้าวเทพกระษัตรี และ ท้าวศรีสุนทร เดิมเรียกว่า อำเภอเมืองถลาง มีเจ้าเมืองปกครองเรียกว่า พระยาถลาง ได้จัดตั้งเป็นอำเภอ เมื่อปี พ.ศ. 2441

• วันที่ 29 เมษายน 2460 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอถลาง มณฑลภูเก็ต เป็น อำเภอเมืองถลาง[1]
• วันที่ 14 พฤศจิกายน 2481 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอเมืองถลาง จังหวัดภูเก็ต เป็น อำเภอถลาง[2] อีกครั้ง
• วันที่ 5 ธันวาคม 2483 โอนพื้นที่หมู่ 7,9 (ในขณะนั้น) ของตำบลดอน ไปขึ้นกับตำบลลิพอน[3]
• วันที่ 17 กันยายน 2498 จัดตั้งสุขาภิบาลเทพกระษัตรี ในท้องที่บางส่วนของตำบลเทพกระษัตรี[4]
• วันที่ 1 มีนาคม 2501 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลศรีสุนทร ในท้องที่อำเภอถลาง[5]
• วันที่ 23 กรกฎาคม 2506 จัดตั้งสุขาภิบาลเชิงทะเล ในท้องที่บางส่วนของตำบลเชิงทะเล[6]
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลเทพกระษัตรี และสุขาภิบาลเชิงทะเล เป็นเทศบาลตำบลเทพกระษัตรี และเทศบาลตำบลเชิงทะเล[7] ตามลำดับ