อำเภอปะทิว เป็นเมืองขนาดเล็กที่กล่าวถึงมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา ซึ่ง เมืองอุทุมพร (ชุมพร) เป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรนครศรีธรรมราช เมืองปะทิว แต่เดิมจะเป็นทางผ่านไปทำมาหากินของคนเมืองจากตะวันตกซึ่งเป็น พื้นที่สูงไปทางตะวันออกสู่ทะเล ที่เรียกว่า ปากทิว หรือ ปะทิว มีแหล่งชุมชนอยู่ที่ ดอนตาเถร ดอนยายชี ดอนตะเคียน บ้านหัวนอน และบ้านเกาะชะอม

ทางราชการประกาศเปลี่ยนแปลงการปกครองมาเป็นรูปแบบ มณฑลเทศาภิบาล ในปี พ.ศ. 2439 ได้ยุบเมืองปะทิว เป็น "อำเภอปะทิว" และได้มีแต่งตั้ง หลวงพรมสุภา จินดาพรหม (ทรัพย์ จินดาพรหม) ซึ่งดำรงตำแหน่งตุลาการเมืองชุมพร มาดำรงตำแหน่ง นายอำเภอปะทิวคนแรก (ร.ศ.115) มีศาลาว่าการตั้งอยู่ที่บ้านท่าเสม็ด ตำบลดอนยาง (ปัจจุบันคือหมู่ที่ 9 ตำบลปากคลอง)

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ได้เสร็จออกตรวจราชการภาคใต้ เมื่อปี พ.ศ. 2445 กรมการอำเภอสร้างพลับพลาที่ประทับบริเวณ บ้านหน้าค่าย และมีแนวความคิดที่จะย้ายศาลาว่าการไปอยู่ที่บ้านท่ากรวด หมู่ที่ 7 ตำบลบางสน

เกิดพายุพัดใหญ่ที่จังหวัดชุมพร เมื่อปี พ.ศ. 2472 ทำให้ที่ว่าการอำเภอปะทิวที่บ้าน ท่ากรวดถูกพัดพังเสียหาย จึงได้ย้ายไปทำงานที่โรงเรียนประชาบาลบ้านบางสน 1 (พิพิธราษฎร์บำรุง) และสร้างที่ว่าการอำเภอปะทิวหลังใหม่ขึ้นที่บ้านดอนตาเถร หมู่ที่ 14 (ปัจจุบันคือหมู่ที่ 3 ตำบลบางสน) สร้างแล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2473 ทำพิธีเปิดในวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ. 2473

ได้เกิดพายุไต้ฝุ่นเกย์ซึ่งเป็นพายุไต้ฝุ่น เมื่อวันเสาร์ที่ 4 พฤศจิกายน พ.ศ. 2532 ระดับ 3 เคลื่อนที่ด้วยความเร็ว 145 กิโลเมตรต่อชั่วโมง พัดเข้าชายฝั่งอำเภอปะทิว ก่อให้เกิดความเสียหายทั่ว รวมถึงที่ว่าการอำเภอปะทิวจึงได้สร้างที่ว่าการอำเภอปะทิว หลังใหม่ขึ้นแทน เมื่อปลายปี พ.ศ. 2532

ได้มีการก่อสร้างอาคารที่ว่าการอำเภอหลังใหม่ขึ้น เมื่อปี พ.ศ. 2559 และทำพิธีเปิด เมื่อวันศุกร์ที่ 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2559 เนื่องในโอกาสการก่อตั้งอำเภอปะทิว ครบ 120 ปี[1]

• วันที่ 15 ตุลาคม 2483 ยกฐานะตำบลท่าแซะ ตำบลนากระตาม ตำบลคุริง ตำบลท่าข้าม ตำบลรับร่อ ตำบลสลุย และตำบลตะเงาะ กิ่งอำเภอท่าแซะ อำเภอปะทิว ขึ้นเป็น อำเภอท่าแซะ[2]
• วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลชุมโค แยกออกจากตำบลปะทิว[3]
• วันที่ 4 กรกฎาคม 2493 ตั้งตำบลทะเลทรัพย์ แยกออกจากตำบลบางสน[4]
• วันที่ 20 กันยายน 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลปะทิว ในท้องที่บางส่วนของตำบลบางสน และตำบลทะเลทรัพย์[5]
• วันที่ 7 มีนาคม 2515 จัดตั้งสุขาภิบาลมาบอำมฤต ในท้องที่บางส่วนของตำบลดอนยาง[6]
• วันที่ 22 เมษายน 2535 จัดตั้งสุขาภิบาลสะพลี ในท้องที่บางส่วนของตำบลสะพลี[7]
• วันที่ 15 มกราคม 2536 ตั้งตำบลเขาไชยราช แยกออกจากตำบลดอนยาง[8]
• วันที่ 11 สิงหาคม 2536 เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลมาบอำมฤต เพื่อความเหมาะสมในการบริหารกิจการและการทำนุบำรุงท้องถิ่นให้เจริญก้าวหน้ายิ่งขึ้น[9]
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลปะทิว สุขาภิบาลมาบอำมฤต และสุขาภิบาลสะพลี เป็นเทศบาลตำบลปะทิว เทศบาลตำบลมาบอำมฤต และเทศบาลตำบลสะพลี ตามลำดับ