ประวัติ ของ อำเภอหนองบัวระเหว

  • อำเภอหนองบัวระเหว เดิมเป็นหมู่บ้านเล็ก ๆ หมู่บ้านหนึ่ง ขึ้นอยู่กับตำบลหนองบัวบาน อำเภอจัตุรัส ราษฎรดั้งเดิมอพยพมาจากท้องถิ่นอื่นเป็นชนชาวเผ่าละวัง ซึ่งมี นายทับ น้อยจัตุรัส และนายเคน กุลแย้ม เป็นหัวหน้า อีกกลุ่มหนึ่งอพยพมาจากบ้านผ้าขาวพันนา มีนายด้วง ภิรมย์ภักดิ์ เป็นหัวหน้ามาตั้งบ้านเรือนขึ้นที่โนนบ้านเล่า (สถานที่ตั้งที่ว่าการอำเภอปัจจุบัน) เมื่อประมาณ 145 ปีเศษมาแล้ว อยู่ที่บ้านโนนเก่าได้ประมาณ 5-6 ปี ได้เกิดเป็นโรคทรพิษระบาด มีคนล้มตายเป็นจำนวนมาก จึงได้พากันอพยพหนีไปตั้งบ้านเรือนอยู่ที่ฝั่งลำน้ำชี ซึ่งเรียกว่า "ท่าผักเฉด" ห่างจากที่เดิมประมาณ 5 กิโลเมตร แต่อยู่ได้ไม่นาน เนื่องจากการคมนาคมไม่สะดวกการทำมาหากินลำบาก จึงย้ายจากบ้านท่าผักเฉดมาตั้งบ้านขึ้นใหม่ที่โนนที่ตั้งโรงเรียนชุมชนบ้านหนองบัวระเหว ในปัจจุบัน โดยขยับขยายหมู่บ้านใหญ่ขึ้น และให้ชื่อหมู่บ้านว่า "บ้านหนองบัว" โดยถือเอาชื่อหมู่บ้านเดิมที่ตั้งอยู่ที่โนนบ้านเก่า มาเป็นชื่อหมู่บ้านเพราะหมู่บ้านเดิมอยู่ติดกับหนองบัว อาศัยน้ำจากหนองบัว ซึ่งเป็นหนองน้ำอยู่ทิศตะวันตกของอำเภอหนองบัวระเหว เป็นแหล่งน้ำของหมู่บ้าน
  • ต่อมาผู้นำในหมู่บ้านเห็นว่าชื่อ "บ้านหนองบัว" มีซ้ำกันอยู่หลายหมู่บ้านด้วยกันเช่น บ้านหนองบัวบาน บ้านหนองบัวใหญ่ จึงได้เปลี่ยนชื่อหมู่บ้านเสียใหม่ว่า "บ้านหนองบัวระเหว"
  • สาเหตุที่ตั้งชื่อว่า หนองบัวระเหว ตามที่คนเฒ่าคนแก่เล่าลือ กันต่อมามีอยู่ 2 ประเด็นด้วยกันคือ
    • ประเด็นแรก ทหารได้เข้ามาส่องกล้องถางป่าเป็นทางเล็กๆ ลากเส้นกระแสวัดไปตามลำห้วยที่ผ่านหมู่บ้าน (เรียกว่า เซอร์เวย์) แต่ชาวบ้านเรียกว่า "ระเว" ซึ่งหมายถึงการแทรก หรือวัด และจึงเรียกลำห้วยที่ทหารเข้ามาเซอร์เวย์ว่า "ระเว" ต่อมาหลายปีเข้ามาจึงมีเสียงเรียกเพี้ยนไปเป็น "ห้วยระเหว"
    • ประเด็นที่สอง ลำห้วยระเหวตั้งต้นมาจากเขาสามพัก ไหลคู่กันมากับลำห้วยส้มป่อย มาทางทิศตะวันออกเรื่อยมาตามลำดับจนถึงบ้านวังกุงในปัจจุบัน ลำห้วยเกิดไหลวกขึ้นทางทิศเหนือไปเสียดื้อๆ จนถึงลำห้วยเชียงทา (ทางข้ามไปบ้านละหานค่ายเดิม) ชาวบ้านจึงเรียกชื่อลำห้วยนี้ว่า "ห้วยไหลเว" เพราะไหลหนีไปทางทิศเหนือ ต่อมาคำว่าไหลเวเพี้ยนเป็น "ระเหว" ผู้เป็นหัวหน้าหมู่บ้านจึงให้เอาชื่อของลำห้วยมาต่อท้ายชื่อหมู่บ้าน ละเปลี่ยนชื่อจาก "บ้านหนองบัว" มาเป็น "บ้านหนองบัวระเหว" จนถึงปัจจุบัน
  • บ้านหนองบัวระเหว เดิมขึ้นอยู่กับบ้านหนองบัวบาน เป็นบ้านหมู่ที่ 3 ตำบลหนองบัวบาน อำเภอจัตุรัส จังหวัดชัยภูมิ เมื่อมีหมู่บ้านมากขึ้น ทางราชการจึงตั้งเป็นตำบล เรียกว่า ตำบลหนองบัวระเหว ต่อมาทางราชการเห็นว่าตำบลหนองบัวระเหวเป็นตำบลใหญ่ จึงได้แยกตั้งเป็นตำบลขึ้นอีกตำบลหนึ่งเรียกว่า "ตำบลวังตะเฆ่" ขึ้นกับอำเภอจัตุรัส จังหวัดชัยภูมิ
  • ต่อมาเมื่อ พ.ศ. 2517 นายชวลิต โรจนากร นายอำเภอจัตุรัส ได้รายงานผู้ว่าราชการจังหวัดชัยภูมิ ขอแบ่งเขตท้องที่ตำบลหนองบัวระเหว ตำบลวังตะเฆ่ ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ เรียกว่า "กิ่งอำเภอหนองบัวระเหว" มีอาณาเขตปกครอง 2 ตำบล คือ ตำบลหนองบัวระเหว ตำบลวังตะเฆ่ และกระทรวงมหาดไทย ได้ประกาศตั้งถิ่นอำเภอหนองบัวระเหว เมื่อวันที่ 20 มีนาคม 2521 ที่ว่าการอำเภอหนองบัวระเหว ตั้งอยู่บ้านหนองบัวระเหว ตำบลหนองบัวระเหว อยู่ในเขตการปกครองของ อำเภอจัตุรัส จังหวัดชัยภูมิ และผู้ว่าราชการจังหวัดชัยภูมิได้แต่งตั้งนายวีระ ทิพย์รักษ์ ปลัดอำเภอ(เจ้าพนักงานปกครอง 5) ดำรงตำแหน่ง ปลัดอำเภอผู้เป็นหัวหน้าประจำกิ่งอำเภอหนองบัวระเหว เป็นคนแรก ต่อมาได้มีการประกาศกระทรวงมหาดไทยลงวันที่ 30 ธันวาคม 2530 ประกาศยกฐานะกิ่งอำเภอหนองบัวระเหว เป็น "อำเภอหนองบัวระเหว" มีนายสุวัฒน์ โชคสุวัฒนสกุล ดำรงตำแหน่งนายอำเภอเป็นคนแรก