หนองหินเดิมเป็นหมู่บ้านหนึ่งอยู่ในเขตการปกครองของตำบลปวนพุ อำเภอภูกระดึง ต่อมาได้แยกการปกครองจากตำบลปวนพุมาตั้งเป็น ตำบลหนองหิน เมื่อปี พ.ศ. 2522[1]

เมื่อเกิดการขยายตัวของพื้นที่ในเขตตำบลหนองหิน ซึ่งมีความเจริญทั้งทางด้านวัตถุ สภาพเศรษฐกิจ สังคม และชุมชนเมือง โดยเฉพาะชุมชนที่ตั้งบ้านหนองหิน (ปัจจุบันอยู่ในเขตเทศบาลตำบลหนองหิน) จังหวัดเลยจึงได้เสนอกระทรวงมหาดไทยขอยกฐานะเป็นกิ่งอำเภอ โดยรวมตำบลหนองหิน ตำบลปวนพุ และตำบลตาดข่า ตั้งเป็น กิ่งอำเภอหนองหิน ตามประกาศกระทรวงลงวันที่ 1 มิถุนายน พ.ศ. 2540 โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม ปีเดียวกัน[2]

ต่อมาจึงได้มีพระราชกฤษฎีกายกฐานะขึ้นเป็น อำเภอหนองหิน ในวันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2550 โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 8 กันยายน ปีเดียวกัน[3]