ประวัติเล่าสืบมาว่าพลเมือง อำเภอหนองแซง ได้อพยพมาจากนครเวียงจันทร์ ตั้งถิ่นฐานใกล้หนองน้ำ ซึ่งห่างจากที่ว่าการอำเภอไปทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ประมาณ 500 เมตรเศษ และมีต้นแซงขึ้นงอกงามเขียวชอุ่มปกคลุมไปทั่วบริเวณโดยรอบหนองน้ำ ชาวบ้านจึงขนานนามว่า "บ้านหนองแซง"[1] โดยได้ยกฐานะขึ้นเป็นกิ่งอำเภอ เมื่อ พ.ศ. 2480 ขึ้นกับอำเภอเสาไห้ จังหวัดสระบุรี ต่อมาได้มีพระราชกฤษฎีกาประกาศยกฐานะจากกิ่งอำเภอเป็นอำเภอในปี พ.ศ. 2496

• วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2480 แยกพื้นที่ตำบลหนองแซง ตำบลไก่เส่า ตำบลหนองกบ ตำบลหนองหัวโพ ตำบลโคกสะอาด ตำบลม่วงหวาน ตำบลเขาดิน ตำบลหนองควายโซ และตำบลหนองสีดา อำเภอเสาไห้ ไปตั้งเป็น กิ่งอำเภอหนองแซง[2] ให้ขึ้นกับอำเภอเสาไห้
• วันที่ 28 ตุลาคม 2482 โอนพื้นที่หมู่ 8 (ในขณะนั้น) ของตำบลหนองกบ กิ่งอำเภอหนองแซง ไปขึ้นกับตำบลโคกตูม อำเภอหนองแค[3]
• วันที่ 14 ธันวาคม 2486 โอนพื้นที่หมู่ 10 (ในขณะนั้น) ของตำบลเมืองเก่า อำเภอเสาไห้ มาขึ้นกับตำบลหนองสีดา กิ่งอำเภอหนองแซง[4]
• วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลเขาดิน แยกออกจากตำบลหนองสีดา ตั้งตำบลม่วงหวาน แยกออกจากตำบลหนองสีดา และตำบลโคกสะอาด ตั้งตำบลไก่เส่า แยกออกจากตำบลหนองแซง ตั้งตำบลหนองหัวโพ แยกออกจากตำบลหนองควายโซ[5]
• วันที่ 10 มีนาคม 2496 ยกฐานะกิ่งอำเภอหนองแซง อำเภอเสาไห้ เป็น อำเภอหนองแซง[6]
• วันที่ 15 ตุลาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลหนองแซง ในท้องที่บางส่วนของตำบลหนองแซง ตำบลไก่เส่า และตำบลหนองควายโซ[7]
• วันที่ 19 พฤศจิกายน 2517 ตั้งที่ทำการไปรษณีย์โทรเลขหนองแซง[8] ในท้องที่อำเภอหนองแซง
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลหนองแซง เป็นเทศบาลตำบลหนองแซง[9] ด้วยผลของกฎหมาย
• วันที่ 1 กรกฎาคม 2547 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลหนองสีดา รวมกับองค์การบริหารส่วนตำบลหนองหัวโพ ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลเขาดิน รวมกับองค์การบริหารส่วนตำบลม่วงหวาน ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลหนองควายโซ รวมกับองค์การบริหารส่วนตำบลหนองกบ[10] และยุบองค์การบริหารส่วนตำบลหนองแซง รวมกับเทศบาลตำบลหนองแซง[11]