อำเภอฮอด เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดเชียงใหม่ จากเอกสารข้อมูลประวัติศาสตร์  โครงการสำรวจชุมชนโบราณท่าเชียงทอง ยุคก่อนหริภุญไชย ‘ย้อนรอยพระนางจามเทวี ตามหาท่าเรือเชียงทอง’ ของพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ หริภุญไชย สำนักศิลปากรที่ 8 เชียงใหม่ ได้ระบุถึงการตั้งถิ่นฐานชุมชนบ้านเมืองสมัยก่อนรัฐล้านนา เอาไว้ว่า แอ่งพื้นที่เชียงใหม่-ลำพูน หรือเขตลุ่มแม่น้ำปิงตอนบนนี้ ปรากฏหลักฐานการตั้งถิ่นฐานชุมชน มาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ โดยเฉพาะในพื้นที่เขตอำเภอสันกำแพง-ดอยสะเก็ด และอำเภอจอมทอง-ฮอด                        

นอกจากนั้น จากการสืบค้นตำนานหลายตำนาน ยังระบุไว้อีกว่า ฮอด เคยเป็นชุมชนที่มีความสำคัญตั้งแต่ยุคของการก่อตั้งเมืองหริภุญชัยและอาณาจักรล้านนา เนื่องจากฮอดเป็นชุมชนที่ตั้งอยู่บนเส้นทางคมนาคมทางน้ำที่สำคัญของแม่น้ำปิงอีกแห่งหนึ่ง ที่ผู้คนสมัยนั้นได้ใช้เป็นเส้นทางติดต่อกับหัวเมืองต่างๆ ทางท้ายน้ำ ล่องลงไปตามลำน้ำแม่ปิงไปจนถึงแม่น้ำเจ้าพระยา                                                        

ว่ากันว่า ในสมัยก่อน ตั้งแต่ยุคสุโขทัย อยุธยา และลพบุรี ระหว่างหัวเมืองฝ่ายเหนือกับหัวเมืองฝ่ายใต้ได้มีการใช้เส้นทางคมนาคมทางน้ำ โดยอาศัยแม่น้ำปิงในการเดินเรือมาโดยตลอด[1]

• วันที่ 29 เมษายน 2560 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอเมืองฮอด จังหวัดเชียงใหม่ มณฑลพายัพ เป็น อำเภอฮอด[2]
• วันที่ 28 เมษายน 2472 แยกพื้นที่ตำบลอมก๋อย ตำบลยางเปียง และตำบลแม่ตื่น อำเภอฮอด มาตั้งเป็น กิ่งอำเภออมก๋อย และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอฮอด[3]
• วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2474 ตั้งตำบลยางเปียง แยกออกจากตำบลอมก๋อย[4]
• วันที่ 23 มกราคม 2481 โอนพื้นที่หมู่ 1,2,5 (ในขณะนั้น) ของตำบลอมก๋อย กิ่งอำเภออมก๋อย อำเภอฮอด มาขึ้นกับตำบลบ่อหลวง[5]
• วันที่ 6 มีนาคม 2481 โอนพื้นที่หมู่ 4,5 (ในขณะนั้น) ของตำบลหางดง ไปขึ้นกับตำบลบ้านตาล[6]
• วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลหางดง แยกออกจากตำบลฮอด[7]
• วันที่ 7 มกราคม 2500 จัดตั้งสุขาภิบาลฮอด ในท้องที่บางส่วนของตำบลฮอด[8]
• วันที่ 26 มกราคม 2500 จัดตั้งสุขาภิบาลอมก๋อย ในท้องที่บางส่วนของตำบลอมก๋อย[9]
• วันที่ 22 กรกฎาคม 2501 ยกฐานะจากกิ่งอำเภออมก๋อย อำเภอฮอด เป็น อำเภออมก๋อย[10]
• วันที่ 10 กรกฎาคม 2505 ย้ายที่ว่าการอำเภอฮอด จากตำบลฮอด ไปที่ตำบลหางดง ท้องที่อำเภอเดียวกัน เนื่องจากที่ว่าการอำเภอชำรุดทรุดโทรม และตั้งอยู่ในบริเวณน้ำท่วมเมื่อเขื่อนภูมิพลสร้างเสร็จแล้ว[11]
• วันที่ 23 กรกฎาคม 2506 จัดตั้งสุขาภิบาลท่าข้าม ในท้องที่บางส่วนของตำบลหางดง[12]
• วันที่ 17 พฤศจิกายน 2507 ยุบสุขาภิบาลฮอด เนื่องจากอยู่ในเขตน้ำท่วมตามโครงการเขื่อนภูมิพล[13]
• วันที่ 3 ตุลาคม 2512 จัดตั้งนิคมสร้างตนเอง ในท้องที่อำเภอฮอด[14]
• วันที่ 20 กรกฎาคม 2514 ตั้งตำบลบ่อสลี แยกออกจากตำบลบ่อหลวง[15]
• วันที่ 17 ตุลาคม 2515 แยกพื้นที่ตำบลท่าเดื่อ ตำบลดอยเต่า ตำบลมืดกา และตำบลบ้านแอ่น อำเภอฮอด มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอดอยเต่า และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอฮอด[16]
• วันที่ 14 กันยายน 2519 ตั้งตำบลนาคอเรือ แยกออกจากตำบลบ้านแอ่น[17]
• วันที่ 25 มีนาคม 2522 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอดอยเต่า อำเภอฮอด เป็น อำเภอดอยเต่า[18]
• วันที่ 16 พฤษภาคม 2525 โอนพื้นที่ตำบลนาคอเรือ อำเภอดอยเต่า มาขึ้นกับ อำเภอฮอด[19]
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลท่าข้าม เป็นเทศบาลตำบลท่าข้าม[20] ด้วยผลของกฎหมาย
• วันที่ 18 ธันวาคม 2552 จัดตั้งศาลจังหวัดฮอด ในท้องที่ของอำเภอฮอด มีเขตตลอดท้องที่อำเภอฮอด อำเภอจอมทอง อำเภอดอยเต่า อำเภออมก๋อย และอำเภอแม่แจ่ม (ยกเว้นตำบลแจ่มหลวง ตำบลบ้านจันทร์ และตำบลแม่แดด)[21]