เมืองแพร่เป็นเมืองโบราณสร้างมาช้านานแล้วตั้งแต่อดีตกาล แต่ยังไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัดว่าสร้างขึ้นในสมัยใดและใครเป็นผู้สร้าง เมืองแพร่เป็นเมืองที่ไม่มีประวัติของตนเองหรือจารึกไว้ในที่ใดๆโดยเฉพาะ นอกจากปรากฏในตำนานพงศาวดาร และจารึกของเมืองอื่นๆ บ้างเพียงเล็กน้อย เช่น หลักฐานจากตำนานเมืองเหนือ พงศาวดารโยนก และศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหง  เมืองแพร่น่าจะสร้างยุคเดียวกันกับกรุงสุโขทัย เชียงใหม่ ลำพูน พะเยา น่าน ซึ่งบ้านเมืองของเมืองแพร่ ในยุคนั้นคงไม่กว้างขวางและมีผู้คนมากมายเหมือนปัจจุบัน เมืองแพร่มีชื่อเรียกกันหลายอย่าง ตำนานเมืองเหนือเรียกว่า "พลนคร" หรือ "เมืองพล"

เดิมตั้งอยู่บริเวณที่ดินข้างถนนไชยบูรณ์ ต่อมาได้ย้ายไปตั้งบริเวณที่ดินข้างสนามบิน ปัจจุบันเป็นอาคารไม้ 2ชั้น ตั้งอยู่ติดถนนไชยบูรณ์ ตรงกันข้ามกับเทศบาลเมืองแพร่ ตำบลในเวียง

• วันที่ 1 กันยายน 2450 โอนพื้นที่กิ่งอำเภอร้องกวาง อำเภอเมืองสอง ไปขึ้นกับ อำเภอเมืองแพร่[1]
• วันที่ 12 กันยายน 2452 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอร้องกวาง อำเภอเมืองแพร่ เป็น อำเภอร้องกวาง[2][3]
• วันที่ 25 มีนาคม 2478 จัดตั้งเทศบาลเมืองแพร่ ในท้องที่ตำบลในเวียง[4]
• วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลน้ำชำ แยกออกจากตำบลห้วยม้า ตั้งตำบลท่าข้าม แยกออกจากตำบลวังหงส์ และตำบลแม่หล่าย ตั้งตำบลวังธง แยกออกจากตำบลวังหงส์ ตำบลทุ่งโฮ้ง และตำบลป่าแมต ตั้งตำบลทุ่งกวาว แยกออกจากตำบลทุ่งโฮ้ง และตำบลเหมืองหม้อ[5]
• วันที่ 25 ธันวาคม 2505 จัดตั้งสุขาภิบาลทุ่งโฮ้ง ในท้องที่บางส่วนของตำบลทุ่งโฮ้ง[6]
• วันที่ 26 ธันวาคม 2510 จัดตั้งสุขาภิบาลช่อแฮ ในท้องที่บางส่วนของตำบลป่าแดง[7]
• วันที่ 9 พฤศจิกายน 2532 ตั้งตำบลแม่ยม แยกออกจากตำบลท่าข้าม และตำบลวังธง[8]
• วันที่ 23 พฤษภาคม 2534 ตั้งตำบลช่อแฮ แยกออกจากตำบลป่าแดง และตั้งตำบลร่องฟอง แยกออกจากตำบลทุ่งโฮ้ง[9]
• วันที่ 22 เมษายน 2535 จัดตั้งสุขาภิบาลแม่หล่าย ในท้องที่บางส่วนของตำบลแม่หล่าย[10]
• วันที่ 9 ตุลาคม 2535 ตั้งตำบลกาญจนา แยกออกจากตำบลนาจักร[11]
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลทุ่งโฮ้ง สุขาภิบาลช่อแฮ และสุขาภิบาลแม่หล่าย เป็นเทศบาลตำบลทุ่งโฮ้ง เทศบาลตำบลช่อแฮ และเทศบาลตำบลแม่หล่าย ตามลำดับ
• วันที่ 15 กันยายน 2547 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งโฮ้ง รวมกับเทศบาลตำบลทุ่งโฮ้ง[12] ยุบสภาตำบลช่อแฮ รวมกับเทศบาลตำบลช่อแฮ ยุบสภาตำบลแม่หล่าย รวมกับเทศบาลตำบลแม่หล่าย[13] ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลน้ำชำ รวมกับองค์การบริหารส่วนตำบลร่องฟอง[14]
• วันที่ 4 ตุลาคม 2550 เปลี่ยนชื่อตำบลวังหงษ์ อำเภอเมืองแพร่ เป็นตำบลวังหงส์ เพื่อให้ตรงกับประวัติดั้งเดิมของหมู่บ้าน และสะกดถูกต้องตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน[15]