ชื่ออำเภอเอราวัณได้มาจากชื่อถ้ำขนาดใหญ่ ซึ่งตั้งอยู่บนเขาลูกหนึ่งบริเวณเขตรอยต่อระหว่างอำเภอเอราวัณกับอำเภอนาวัง จังหวัดหนองบัวลำภู โดยชาวบ้านเรียกกันว่า "ถ้ำเอราวัณ" เป็นถ้ำที่สวยงาม ซึ่งมีตำนานนิทานพื้นบ้านเรื่อง "ช้างเอราวัณกับนางผมหอม" ดังนั้นจึงได้นำไปตั้งชื่อหมู่บ้านเอราวัณและเป็นอำเภอเอราวัณในปัจจุบัน

ท้องที่อำเภอเอราวัณเดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอวังสะพุง ต่อมาวันที่ 7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2538 ทางกระทรวงมหาดไทยได้ประกาศแบ่งเขตท้องที่การปกครองออก โดยยกฐานะเป็น กิ่งอำเภอเอราวัณ โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 1 เมษายน ปีเดียวกัน[1] โดยมีศูนย์กลางอยู่ที่บ้านเอราวัณ หมู่ที่ 3 หมู่ที่ 7 หมู่ที่ 10 หมู่ที่ 12 และหมู่ที่ 13 ตำบลผาอินทร์แปลง เนื่องจากเป็นเขตชุมชนที่มีประชากรอาศัยอยู่หนาแน่น เป็นศูนย์กลางทางด้านเศรษฐกิจและการคมนาคมที่สะดวก (ปัจจุบันอยู่ในเขตเทศบาลตำบลผาอินทร์แปลง)

จากนั้นจึงได้มีพระราชกฤษฎีกายกฐานะขึ้นเป็น อำเภอเอราวัณ ในวันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2550 โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 8 กันยายน ปีเดียวกัน[2]