ประวัติศาสตร์ ของ อำเภอโนนไทย

  • พ.ศ. 2375อำเภอโนนไทย เดิมเรียกว่า “แขวงสันเทียะ” ทางราชการได้มีการปรับปรุงการปกครอง โดยตั้งเป็นด่านและแขวงขึ้น บ้านสันเทียะ ได้ยกขึ้นเป็นแขวงและตั้งด่านที่บ้านด่านจาก และบ้านด่านกรงกราง มีผู้ปกครองเรียกว่า “ขุนด่าน” (เทียบกำนัน) และ “หมื่นด่าน” (เทียบสารวัตรกำนัน) แขวงสันเทียะนี้ กินตลอดไปถึงตำบลสูงเนินทั้งหมด (ปัจจุบันคืออำเภอสูงเนิน) และด้านทิศตะวันตกติดต่อกับแขวงพันชนะ (ตำบลพันชนะ อำเภอด่านขุนทดในปัจจุบัน)

คำว่า “สันเทียะ” มีการสันนิษฐาน ว่ามาจาก 3 ประเด็น คือ

ประเด็นที่ 1 เล่ากันว่าเดิมเป็นที่อยู่ของชาวกัมพูชา ที่มาอาศัยต้มเกลือสินเธาว์เพื่อนำไปขายและอาศัยน้ำจากลำห้วยทางเหนือของหมู่บ้าน ในการหุงต้มเกลือและอุปโภคบริโภค ภาษาเขมร คำว่า “สันเทียะ” แปลว่า ที่ต้มเกลือสินเธาว์และยังมีผู้เพิ่มเติมว่า “สันเทียะ” อาจเอามาจากสภาพพื้นดินของอำเภอ เนื่องจากโดยทั่วไปพื้นดินเป็นดินเค็ม

ประเด็นที่ 2 มาจากสภาพภูมิศาสตร์ในภาษาลาว คำว่า “สันเทียะ” แปลว่า บ้านที่ตั้งอยู่บนสันโนนที่ดินเละ เนื่องจากพื้นดินเป็นดินปนทรายเมื่อถึงฤดูฝนจะชื้นแฉะไปทั่วทั้งหมู่บ้าน

ประเด็นที่ 3 สันนิษฐานว่ามาจากคำว่า “ศาลเตี้ย” เพราะแขวงสันเทียะ เดิมมีเรือนจำสำหรับนักโทษและมีการชำระคดีที่แขวงนี้ ดังนั้นคำว่าศาลเตี้ย จึงน่าจะเพี้ยน มาเป็น สันเทียะ[1]

  • พ.ศ. 2443 ตั้งอำเภอมีชื่อว่า อำเภอสันเทียะ
  • วันที่ 29 เมษายน 2460 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอสันเทียะ จังหวัดนครราชสีมา เป็น อำเภอโนนลาว[2]
  • วันที่ 25 กันยายน 2482 เปลี่ยนแปลงชื่อตำบลโนนลาว เป็น ตำบลโนนไทย และเปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอโนนลาว เป็น อำเภอโนนไทย[3]
  • วันที่ 29 กรกฎาคม 2490 ตั้งตำบลด่านจาก แยกออกจากตำบลโนนไทย และตำบลถนนโพธิ์ ตั้งตำบลบ้านวัง แยกออกจากตำบลมะลัง และตำบลค้างพลู ตั้งตำบลพังเทียม แยกออกจากตำบลสายออ และตำบลสระพระ[4]
  • วันที่ 14 เมษายน 2496 เปลี่ยนชื่อตำบลจากตำบลมะลัง เป็นตำบลบัลลังก์[5]
  • วันที่ 30 สิงหาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลโนนไทย ในท้องที่บางส่วนของตำบลโนนไทย[6]
  • วันที่ 16 สิงหาคม 2502 ตั้งตำบลหนองสรวง แยกออกจากตำบลพันดุง[7]
  • วันที่ 16 มีนาคม 2503 โอนพื้นที่ตำบลหนองสรวง อำเภอโนนไทย ไปขึ้นกับ กิ่งอำเภอขามทะเลสอ อำเภอสูงเนิน[8]
  • วันที่ 2 เมษายน 2508 โอนพื้นที่หมู่ 1 (ในขณะนั้น) ของตำบลพันดุง ไปตั้งเป็นหมู่ 10 ของตำบลสำโรง[9]
  • วันที่ 19 พฤษภาคม 2508 โอนพื้นที่ตำบลพันดุง อำเภอโนนไทย ไปขึ้นกับ กิ่งอำเภอขามทะเลสอ อำเภอสูงเนิน[10]
  • วันที่ 7 ธันวาคม 2509 โอนพื้นที่หมู่ 6 (ในขณะนั้น) ของตำบลค้างพลู อำเภอโนนไทย ไปขึ้นกับตำบลหนองสรวง อำเภอขามทะเลสอ[11]
  • วันที่ 15 กันยายน 2514 โอนพื้นที่หมู่ 4 (ในตอนนั้น) จากตำบลค้างพลู อำเภอโนนไทย ไปขึ้นกับตำบลหนองสรวง อำเภอขามทะเลสอ [12]
  • วันที่ 30 กันยายน 2514 ตั้งตำบลทัพรั้ง แยกออกจากตำบลสระพระ[13]
  • วันที่ 29 มีนาคม 2526 จัดตั้งสุขาภิบาลปะคำ ในท้องที่บางส่วนของตำบลสระพระ[14]
  • วันที่ 1 สิงหาคม 2527 ตั้งตำบลหนองหอย แยกออกจากตำบลสายออ[15]
  • วันที่ 14 กันยายน 2532 ตั้งตำบลมะค่า แยกออกจากตำบลถนนโพธิ์[16]
  • วันที่ 28 สิงหาคม 2534 จัดตั้งสุขาภิบาลโคกสวาย ในท้องที่บางส่วนของตำบลสายออ [17]
  • วันที่ 1 สิงหาคม 2538 ตั้งตำบลมาบกราด แยกออกจากตำบลสระพระ [18]
  • วันที่ 15 กรกฎาคม 2539 แยกพื้นที่ตำบลสระพระ ตำบลมาบกราด ตำบลพังเทียม ตำบลทัพรั้ง และตำบลหนองหอย จากอำเภอโนนไทย ไปตั้งเป็นกิ่งอำเภอพระทองคำ และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอโนนไทย พร้อมโอนสุขาภิบาลปะคำ ไปขึ้นกับกิ่งอำเภอพระทองคำ อีกด้วย [19]
  • วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลโนนไทย และสุขาภิบาลโคกสวาย เป็นเทศบาลตำบลโนนไทย และเทศบาลตำบลโคกสวาย ตามลำดับ[20] ด้วยผลของกฎหมาย
  • วันที่ 8 กันยายน 2550 ยกฐานะกิ่งอำเภอพระทองคำ อำเภอโนนไทย ขึ้นเป็น อำเภอพระทองคำ[21]

แหล่งที่มา

WikiPedia: อำเภอโนนไทย http://www.oknation.net/blog/guidepong/2009/03/01/... //tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?pagename=%... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2460/A/... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2482/A/... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2490/D/... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2496/A/... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2499/D/... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2502/D/... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2503/A/... http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2508/A/...