อิลิเรีย (อังกฤษ: Illyria /ɪˈlɪəriə/; กรีกโบราณ: Ἰλλυρία, Illyría or Ἰλλυρίς, Illyrís;[1][2] ละติน: Illyria,[3]) ตั้งอยู่บนชายฝั่งตะวันออกของทะเลเอเดรียติก ซึ่งเทียบโดยประมาณปัจจุบันคือพื้นที่ของสโลวีเนีย ทางตอนใต้ของโครเอเชีย บอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา มอนเตเนโกร แอลเบเนีย และคอซอวอ ในช่วงเวลาของวัฒนธรรมฮัลชตัทในศตวรรษที่ 12 ก่อนคริสต์ศักราช ชาวอิลิเรียตั้งถิ่นฐานทางชายฝั่งทางเหนือและตะวันออกของทะเลเอเดรียติก และดูเหมือนว่าข้ามไปอีกฝั่งด้วยเช่นกัน เนื่องจากบางคนที่ตั้งถิ่นฐานในอิตาลีในเวลานั้นเป็นชาวอิลิเรีย[4] อย่างไรก็ตามประมาณ -1300 พวกเขาปรากฏเป็นสมาพันธ์ชนพื้นเมืองที่มีต้นกำเนิดจากอินโด-ยูโรเปียน ซึ่งรวมถึงชาวดัลเมเชีย และชาวแพนโนเนีย และเป็นคนที่ถูกซึมซับเข้าวัฒนธรรมก่อนที่จะถูกซัมซับโดยชาวเซิร์บและชาวโครแอต ชาวสลาฟที่เข้ามาในคาบสมุทรบอลข่านในช่วงศตวรรษที่ 7อิลิเรียถูกแบ่งออกเป็นหลายเผ่า ตัวอย่างเผ่าใหญ่เช่น Ardiaei, Dalmatia, Dardani เป็นต้น แต่ละเผ่าต่างก็มีกษัตริย์ของตัวเอง จึงไม่มีความสามัคคีทางการเมืองร่วมกันเลย ในศตวรรษที่ 7 และ 6 ก่อนคริสต์ศักราช อิลิเรียได้รับอิทธิพลจากวัฒนธรรมกรีกทางชายฝั่ง เนื่องจากความสัมพันธ์กับชาวกรีกซึ่งเป็นผู้ก่อตั้งการค้าขายที่นั่น ในศตวรรษที่ 4 ก่อนคริสตกาลมีการก่อตั้งอาณาจักรชาวอิลิเรียขึ้นหลายอาณาจักร ความยากลำบากในการศึกษาเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ของชาวอิลิเรีย คือการไม่มีข้อความที่เขียนด้วยภาษาอิลิเรีย แหล่งข้อมูลทั้งหมดได้มาจากวรรณคดีกรีก-โรมัน พอลิเบียสนักประวัติศาสตร์และนักทฤษฎีการเมืองชาวกรีก (-210/-126) กล่าวว่าภาษาที่พูดในชกอเดอร์ (หรือชกอดรา ในปัจจุบันคือชกอเดอร์ทางตอนเหนือของแอลเบเนีย) ที่ศาลของกษัตริย์ Gentius (-180 / -168) แตกต่างจากภาษากรีก แต่ไม่พบร่องรอยเป็นลายลักษณ์อักษร ข้อความเหล่านี้ให้มุมมองบางส่วนของชีวิตในเวลานั้นส่วนใหญ่ เกี่ยวข้องกับความขัดแย้งระหว่างโลกกรีกและโลกอิลิเรีย