อุปกรณ์ลอยน้ำส่วนบุคคล หรือ อุปกรณ์ลอยตัวส่วนบุคคล (อังกฤษ: personal flotation device; อักษรย่อ: PFD) หรือเรียกว่า เสื้อชูชีพ (อังกฤษ: life jacket, life vest), ห่วงชูชีพ (อังกฤษ: life preserver), สายชูชีพ อังกฤษ: life belt), เสื้อชูชีพแบบเป่าลม (อังกฤษ: Mae West), เครื่องสวมช่วยคนตกน้ำ (อังกฤษ: life saver), เสื้อพยุงตัว (อังกฤษ: cork jacket, buoyancy aid) หรือ ชุดลอยน้ำ (อังกฤษ: flotation suit) เป็นอุปกรณ์ลอยตัวในรูปแบบของเสื้อกั๊ก หรือชุดที่ผู้ใช้สวมใส่เพื่อป้องกันไม่ให้ผู้สวมใส่จมน้ำในแหล่งน้ำ อุปกรณ์นี้จะทำให้ผู้สวมใส่ลอยอยู่ด้วยศีรษะและปากเหนือพื้นผิว – ซึ่งพวกเขาไม่ต้องว่ายน้ำหรือลอยตัวในน้ำแนวดิ่งเพื่อที่จะอยู่ลอยไปและอาจหมดสติโดยมักจะมีการสวมใส่อุปกรณ์ลอยน้ำส่วนบุคคลบนพาหนะทางน้ำขนาดเล็กหรือสถานที่อื่น ๆ ที่อาจเกิดขึ้นโดยไม่ตั้งใจลงในน้ำลึกเพื่อให้การสนับสนุนทันทีสำหรับผู้สวมใส่หากพวกเขาต้องลงเอยในน้ำ นอกจากนี้ อุปกรณ์ลอยน้ำส่วนบุคคลยังได้รับการเก็บไว้ในเรือขนาดใหญ่เพื่อให้ผู้โดยสารสวมใส่ในกรณีฉุกเฉินเพื่อช่วยให้พวกเขาลอยอยู่ในน้ำได้หากถูกบังคับให้ลงน้ำหรือตกน้ำโดยไม่ตั้งใจระหว่างการอพยพ ซึ่งมักจะสวมใส่อุปกรณ์ลอยน้ำส่วนบุคคลสำหรับการว่ายน้ำและ/หรือกิจกรรมอื่น ๆ ที่ต้องให้บุคคลอยู่ในน้ำ ทั้งนี้ ด้วยเหตุผลต่าง ๆ เช่น เพื่อความปลอดภัย (เพื่อป้องกันการจมน้ำของผู้ว่ายน้ำที่อ่อน, ผู้ที่ว่ายน้ำในสภาวะอันตราย หรือผู้ที่ว่ายน้ำอยู่ห่างไกลจากความปลอดภัย), เพื่อให้การว่ายน้ำง่ายขึ้นและออกแรงน้อยลง, เพื่อให้ผู้ที่ว่ายน้ำไม่เป็นสามารถลงน้ำได้อย่างปลอดภัย หรือเพื่อความช่วยเหลือสำหรับกิจกรรมต่าง ๆ เช่น การเล่นสกีน้ำอุปกรณ์ลอยน้ำส่วนบุคคลมีให้เลือกหลายขนาดเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงของน้ำหนักตัว ซึ่งการออกแบบจะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับความสะดวกในการสวมใส่, กิจกรรมและเงื่อนไขที่ออกแบบมาเพื่อใช้งาน ตลอดจนระดับการป้องกันที่ผู้สวมใส่ต้องการ ทั้งนี้ อุปกรณ์ลอยน้ำส่วนบุคคลมีสามประเภทหลัก ได้แก่: เสื้อชูชีพ, เสื้อพยุงตัว และชุดยังชีพ อุปกรณ์ลอยน้ำส่วนบุคคลส่วนใหญ่มักสร้างจากชิ้นโฟม ยกเว้นเสื้อชูชีพบางตัวที่พองลม ส่วนรูปแบบพิเศษอื่น ๆ ของอุปกรณ์ลอยน้ำส่วนบุคคล ได้แก่ ตัวชดเชยการลอยตัวที่ใช้สำหรับการดำน้ำสกูบา และอุปกรณ์หนีภัยใต้น้ำ