ฮนเด็ง (ญี่ปุ่น: 本殿) หรือชื่ออื่น ๆ คือ ชินเด็ง (ญี่ปุ่น: shinden โรมาจิ: 神殿), โชเด็ง (ญี่ปุ่น: shōden โรมาจิ: 昇殿 ใช้เรียกของศาลเจ้าอิเซะ) หมายถึงอาคารที่ได้รับการเคาระสูงสุดในศาลเจ้าชินโต มีเป้าหมายเดียวเพื่อประดิษฐานคามิ ซึ่งมักตั้งกระจกหรือรูปเคารพเป็นสัญลักษณ์ถึงคามิที่สถิตในฮนเด็งนั้น[1][2] โดยทั่วไปแล้ว ฮนเด็งเป็นอาคารที่ตั้งอยู่ด้านในสุดของศาลเจ้า และไม่เปิดให้สาธารณชนทั่วไปได้ชม[3] ด้านหน้าของฮนเด็งมักเป็น “ไฮเด็ง” ซึ่งมักเชื่อมกับฮนเด็งโดยมี “เฮเด็ง” หรือโถงถวายเครื่องสักการะคั่นไว้[4]ฮนเด็งถือเป็นอาคารหัวใจหลักของหมู่อาคารศาลเจ้า มักเชื่อมต่อกับอาคารหลังอื่น ๆ ในศาลเจ้า และมักยกพื้นให้สูงกว่าอาคารอื่น รั้วที่กั้นบริเวณฮนเด็งออกจากภายนอกเรียกว่า “ทามากาคิ” (ญี่ปุ่น: tamagaki) ตัวอาคารฮนเด็งมักมีขนาดเล็กและมักปิดประตูไว้ตลอดปี จะมีเปิดประตูเพียงตอนที่นักบวช (คันนูชิ) เข้าไปประกอบพิธีกรรมทางศาสนา ในเทศกาลทางศาสนา (มัตซึริ) เท่านั้น[1] ตัวพิธีกรรมเปิดประตูของฮนเด็งนี้ก็เป็นหนึ่งในหัวใจสำคัญของศาลเจ้าชินโต[3] ภายในฮนเด็งนั้นประดิษฐาน โก-ชินไต (ญี่ปุ่น: Gō-Shintai โรมาจิ: 御神体) ซึ่งความหมายตรงตัวว่า “ชิ้นส่วนศักดิ์สิทธิ์ของคามิ” อย่างไรก็ตามไม่ได้ถือว่าโก-ชินไตเป็นเทพเจ้า แต่เป็นที่ตั้งประดิษฐานคามิเท่านั้น[5]ถึงฮนเด็งจะสำคัญมาก แต่ในบางครั้งก็อาจไม่มีฮนเด็งในศาลเจ้าเลยก็ได้ เช่นกรณีศาลเจ้าที่บูชาคามิประจำภูเขาศักดิ์สิทธิ์ตั้งอยู่บนภูเขาศักดิ์สิทธิ์ลูกนั้น ก็ไม่ต้องมีฮนเด็ง หรือกรณีที่ใช้เชือกศักดิ์สิทธิ์ล้อมบริเวณที่สถิตคามิไว้ (ฮิโมโรงิ), มีวัตถุตัวแทนอื่น (โยริชิโระ) ที่เชื่อมถึงคามิได้ชัดเจนกว่า ก็ไม่จำเป็นต้องสร้างฮนเด็ง[3] ตัวอย่างเช่น ศาลเจ้าโอมิวะบนภูเขามิวะ ในเมืองนาระนั้นไม่มีทั้งฮนเด็งหรือรูปเคารพใด ๆ เพราะศาลเจ้านี้สร้างขึ้นเพื่อบูชาภูเขามิวะ สถานที่ตั้งของศาลเจ้าโดยตัวเองอยู่แล้ว[6][7] ศาลเจ้าโอมิวะจึงมีเพียงไฮเด็ง แต่ไม่มีฮนเด็ง ซึ่งเป็นไปได้ว่าศาลเจ้าชินโตในยุคแรก ๆ ก็อาจมีรูปแบบนี้เช่นเดียวกัน[7]