ฮิจิคาตะ โทชิโร่เป็นรองหัวหน้าของกองกำลังตำรวจพิเศษติดอาวุธชินเซ็นงุมิ แต่เดิมเป็นลูกติดที่เกิดจากภรรยาลับของตระกูลฮิจิคาตะจึงไม่มีใครยอมรับเขานอกจากทาเมะโกโร่ บุตรชายคนโตของบ้านที่ดูแลเหมือนพ่อแท้ๆ จนกระทั่งเกิดเรื่องขึ้น กลุ่มนักเลงจะเข้ามาทำร้ายฮิจิคาตะ แต่ทาเมะโกโร่เข้ามาปกป้องจนเสียดวงตาข้างซ้ายไป ทำให้ฮิจิคาตะสติแตกเข้าปะทะกับพวกนักเลงโดยการควักดวงตาของพวกมันออก ทำให้คนในตระกูลหวาดกลัวเขาหลังจากนั้นเขาก็ไม่กลับไปพบหน้าทาเมะโกโร่อีกเลย และมาฝากตัวเป็นศิษย์สำนักดาบที่บูชู ร่วมสำนักเดียวกับคอนโด้และโอคิตะ มีพรสวรรค์ด้านดาบให้เห็นมาตั้งแต่เด็กทำให้เก่งกาจมาก แต่เดินเข้าไปหาเรื่องคนอื่นเก่งยิ่งกว่า ภายหลังศิษย์ในสำนักทั้งหมดจึงได้เดินทางเข้าเอโดะ และฮิจิคาตะก็ได้รับตำแหน่งรองหัวหน้าแห่งชินเซ็นงุมิ ฮิจิคาตะเป็นบุคคลที่มีนิสัยสุขุมเยือกเย็น แต่เวลาต่อสู้ จะสู้อย่างเต็มกำลัง เป็นคนที่เกลียดการพ่ายแพ้เป็นที่สุด แล้วยังเป็นคนที่จงรักภักดีต่อคอนโด้ที่เป็นหัวหน้ามากที่สุดคนหนึ่ง มีฝีมือดาบดี

ฮิจิคาตะเป็นคนที่สูบบุหรี่จัด และติดบุหรี่เป็นอย่างมาก ครั้งหนึ่ง บาคุฟุประกาศให้เอโดะเป็นเขตปลอดบุหรี่ ฮิจิคาตะถึงกับดั้นด้นขึ้นยานไปอวกาศเพื่อหาดวงดาวที่สามารถสูบบุหรี่ได้

อีกสิ่งที่ฮิจิคาตะชอบเป็นอย่างมากคือ มายองเนส ฮิจิคาตะเป็นคนที่คลั่งไคล้ในมายองเนสเป็นอย่างมาก จนถูกเรียกว่าเป็นมายองเลอร์ (นักบริโภคมายองเนส) ฮิจิคาตะชอบใส่มายองเนสในอาหารที่รับประทาน ไม่ว่าจะเป็นโซบะ ทาโกยากิ ดังโงะ รวมไปถึงเมนูที่เรียกว่า ฮิจิคาตะสเปเชียล ซึ่งเป็นข้าวที่ราดด้วยมายองเนสล้วนๆ

ในด้านความรัก ฮิจิคาตะเคยชอบพออยู่กับโอคิตะ มิตสึบะพี่สาวของโอคิตะ ในสมัยที่ยังเป็นศิษย์สำนักดาบที่บูชู ก่อนที่จะเดินทางเข้าเอโดะ เขาได้ปฏิเสธคำสารภาพรักของมิตสึบะไปแบบไม่ใยดีซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้โอคิตะ โซโกะ ไม่ชอบหน้าเขา แต่สาเหตุที่ฮิจิคาตะทำเช่นนั้น เพราะตัวเขาคิดว่าวิถีชีวิตที่เสี่ยงเป็นเสี่ยงตายกวัดแกว่งดาบไปทั่วอย่างเขาไม่มีทางทำให้มิตสึบะมีความสุขได้ แต่ตัวฮิจิคาตะก็ยังปรารถนาให้มิตสึบะมีความสุขเหมือนผู้หญิงทั่วไป