เครื่องบินพาณิชย์ (อังกฤษ: Airliner หรือ Commercial transport) เป็นเครื่องบินที่มีขนาดใหญ่สำหรับบรรทุกผู้โดยสารได้ครั้งละหลายคนในเชิงพาณิชย์ เครื่องบินพาณิชย์มีความเร็วน้อย แต่สามารถบินได้เป็นระยะทางไกล เพราะตัวลำมีขนาดใหญ่ ถังเชื้อเพลิงใหญ่ จึงสามารถบินระยะไกลได้โดยไม่ต้องหยุดเติมน้ำมันเชื้อเพลิงเครื่องบินลำแรกที่จัดเป็นเครื่องบินพาณิชย์ คือ ซิคอร์สกี อิลยา มูโรเมตส์ ขนาด 4 เครื่องยนต์ ออกแบบโดยอิกอร์ ซิคอร์สกี ออกบินครั้งแรกเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม ค.ศ. 1913 และในวันที่ 25 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1914 ได้ออกบินทดสอบพร้อมด้วยผู้โดยสาร 16 คน และบินไป-กลับ เส้นทางระหว่างเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก-เคียฟ ระหว่างวันที่ 21 ถึง 23 มิถุนายน ในปีเดียวกัน