เจ้าจอมมารดาสังวาลย์ (บางแห่งสะกดว่า สังวาล) [1][2] (สกุลเดิม: ณ ราชสีมา; เกิด: พ.ศ. 2381 - ถึงแก่อนิจกรรม: 8 กันยายน พ.ศ. 2456) เป็นพระสนมโท ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เกิดเมื่อวันอังคาร เดือน 3 แรม 2 ค่ำ ปีกุน พ.ศ. 2381 เป็นธิดาของ ศัลยวิไชย หุ้มแพร (ทองคำ ณ ราชสีมา) กับ น้อย ปาณิกบุตร (ญ.) เป็นผู้สืบสายสกุล “ณ ราชสีมา” ชั้น 4 สาย "พระยาสุริยเดช (ทัศน์ รายณสุข ณ ราชสีมา)" และ ชั้น 3 สาย "เจ้าพระยานครราชสีมา (ทองอินทร์ ณ ราชสีมา)" [3][4]เมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติ ท่านป้าของท่านซึ่งก็คือธิดาของเจ้าพระยานครราชสีมา (ทองอิน ณ ราชสีมา) จึงนำท่านมาถวายตัวเข้ารับราชการฝ่ายใน โดยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเรียกท่านว่า "หนูสังวาลย์" [5] มีพระราชโอรสและพระราชธิดารวม 4 พระองค์ คือเจ้าจอมมารดาสังวาลย์ มีอาการป่วยเป็นโรคบิด ถึงแก่อนิจกรรมเมื่อเวลา 15.35 น. วันที่ 8 กันยายน พ.ศ. 2456 ที่วัง พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสาตรศุภกิจ สิริอายุ 75 ปี ต่อมาในวันที่ 9 กันยายน พ.ศ. 2456 เวลา 16.00 น.พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช เสด็จพระราชดำเนินแทนพระองค์ไปยังวังของกรมหลวงสรรพสาสตรศุภกิจเพื่อพระราชทานน้ำหลวงอาบศพ [6]