เจ้าพระยายมราช มีนามเดิมว่า ครุฑ เป็นบุตรพระยาอภัยรณฤทธิ์ (ช้าง) เกิดเมื่อวันพุธ ขึ้น 10 ค่ำ เดือน 5 ปีมะโรง แต่วันพุธเป็นวันขึ้น 11 ค่ำ ส่วนวันขึ้น 10 ค่ำเป็นวันอังคาร จึงอาจตรงกับวันที่ 5 หรือ 6 เมษายน พ.ศ. 2351 ท่านเป็นข้าหลวงเดิมในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย และเข้ารับราชการมาตั้งแต่รัชกาลนั้น จนถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงได้รับแต่งตั้งเป็นจมื่นสรรเพธภักดี หัวหมื่นมหาดเล็ก[1]

ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงโปรดเกล้าให้เป็นพระยาจำนงภักดี จางวางมหาดเล็ก แล้วเลื่อนเป็นพระยาราชวรานุกูล วิบูลยภักดีวิริยพาห ปลัดทูลฉลองกรมมหาดไทย ถึงปี พ.ศ. 2407 ทรงโปรดเกล้าให้เลื่อนเป็นเจ้าพระยายมราช ชาติเสนางคนรินทร์ มหินทราธิบดีศรีวิชัย ราชมไหสวรรยบริรักษ์ ภูมิพิทักษโลกาธิกรณ์ ทัณฑฤทธาดิศร สิงหพาหเทพยมุรธาธร มหานครบาลสมุหบดี อภัยพิริยบรากรมพาหุ[1]

เจ้าพระยายมราช (ครุฑ) ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อวันอาทิตย์ แรม 14 ค่ำ เดือนอ้าย ปีฉลู ตรงกับวันที่ 17 ธันวาคม พ.ศ. 2408 สิริอายุ 57 ปี[1]