เซมินารี[1] (อังกฤษ: Seminary) บางตำราเรียกว่าสำนักเสมินาร์[2] ชาวคาทอลิกในประเทศไทยเรียกว่าสามเณราลัย เป็นสถาบันการศึกษาสำหรับฝึกบุรุษเพื่อเตรียมบวชเป็นบาทหลวง นอกจากชื่อนี้แล้ว บางที่ก็เรียกว่าวิทยาลัยเทววิทยา (theological college) วิทยาลัยศาสนศาสตร์ (divinity school) นักเรียนเซมินารีเรียกว่าเซมินาเรียน (seminarian) หรือเซมินาริสต์ (seminarist)