เทศบาลเมืองบ้านไผ่ เป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นประเภทเทศบาลเมือง ตั้งอยู่ที่อำเภอบ้านไผ่ จังหวัดขอนแก่น แรกเริ่มก่อตั้งเป็นสุขาภิบาลบ้านไผ่ ต่อมาเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ. 2524 ได้รับประกาศเปลี่ยนแปลงฐานะเป็นเทศบาลตำบลบ้านไผ่ จนกระทั่งเมื่อวันที่ 3 สิงหาคม พ.ศ. 2548 กระทรวงมหาดไทยได้ประกาศให้เทศบาลตำบลบ้านไผ่ เปลี่ยนแปลงฐานะอักครั้งเป็นเทศบาลเมืองบ้านไผ่ มีเขตรับผิดชอบ ได้แก่ ตำบลในเมือง ตำบลบ้านไผ่ และตำบลหนองน้ำใส ครอบคลุมพื้นที่ 17.60 ตารางกิโลเมตร