เดิมเทศบาลเมืองลพบุรีมีฐานะเป็นสุขาภิบาลเมืองลพบุรี ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทรมีพระราชกฤษฎีกายกฐานะเป็นเทศบาลเมืองลพบุรี เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2478 มีพื้นที่ 0.90 ตารางกิโลเมตร หรือ 504 ไร่ เฉพาะตำบลท่าหินและแถบด้านใต้ของวัดมณีชลขัณฑ์[4] ต่อมามีพระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลเมืองลพบุรี ขยายพื้นที่ครอบคลุมเขตตำบลทะเลชุบศร ตำบลท่าแค ตำบลโคกกะเทียม ตำบลเขาพระงาม ตำบลเขาสามยอด ตำบลท่าศาลา และตำบลป่าตาล เมื่อวันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2487[5] ถือเป็นพื้นที่กว้างใหญ่ เต็มไปด้วยทุ่งนา ป่า และเขา[2]

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรมีพระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลเมืองลพบุรีอีกครั้งเมื่อวันที่ 1 มิถุนายน พ.ศ. 2497 โดยลดขนาดพื้นที่ของเขตเทศบาล คงเหลือเพียงตำบลท่าหินและบางส่วนของตำบลทะเลชุบศร (ตั้งแต่ทิศตะวันออกของทางรถไฟสายเหนือจนถึงวงเวียนเทพสตรี อันเป็นที่ตั้งของศาลากลางจังหวัดลพบุรี) โดยให้เหตุผลว่าเดิมมีพื้นที่ครอบคลุมหลายตำบล ไม่สามารถปกครองดูแล ทะนุบำรุงได้ทั่วถึงจึงปรับปรุงเขตเทศบาลเสียใหม่[6] ทำให้เทศบาลเมืองลพบุรีในปัจจุบันมีพื้นที่ 6.85 ตารางกิโลเมตร[2]