เหมือดคน
เหมือดคน

เหมือดคน

เหมือดคน มะไฟแรด หรือ นมวัว (ชื่อวิทยาศาสตร์: Scleropyrum pentandrum) เป็นพืชในวงศ์ย่านตีเมีย ลักษณะเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก สูงได้ถึง 7 เมตร ขึ้นรวมกันเป็นกลุ่ม มีหนามแหลมตามลำต้นและกิ่งก้าน ลำต้นและกิ่งอ่อนมีสีเขียว เมื่อแก่จะแตกเป็นร่องลึก ใบเป็นใบเดี่ยวเรียงเวียนสลับ รูปรีแกมรูปไข่หรือรูปขอบขนาน ขนาด 5 × 18 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนใบเรียวแหลม ขอบใบเรียบ ก้านใบมีขนนุ่ม ไม่มีหูใบ ดอกออกเป็นช่อเชิงลดตามลำต้นและซอกใบ รูปทรงกระบอก ช่อดอกแยกเพศหรือสมบูรณ์เพศอยู่ร่วมต้น ดอกย่อยมีขนาดเล็ก กลีบรวมสีเขียวแกมเหลืองมี 5 กลีบ ดอกเพศผู้เป็นช่อแบบหางกระรอกออกรวมกันเป็นกลุ่ม มีก้านดอกย่อยสั้นมาก ดอกเพศเมียเป็นช่อดอกแบบช่อกระจะ ไม่มีก้านดอก มีขนาดใหญ่กว่าดอกเพศผู้ รังไข่อยู่ต่ำกว่าวงกลีบ ในดอกที่สมบูรณ์เพศมักมีเกสรเพศผู้ที่เป็นหมัน ดอกมีกลิ่นเหม็น ออกดอกราวเดือนมกราคม–มีนาคม ผลเป็นผลสดทรงลูกแพร์หรือรูปไข่ ขนาด 1.3–2.6 เซนติเมตร ภายในมีเมล็ดรูปทรงกลม 1–3 เมล็ด ติดผลราวเดือนสิงหาคม–ตุลาคม ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ดหรือตอนกิ่ง[1]เหมือดคนมีถิ่นกำเนิดในอินเดีย จีนตอนใต้ อินโดจีน และนิวกินีตะวันตก[2] ในไทยพบตามป่าเต็งรัง ป่าดิบแล้ง ป่าชายหาดที่ความสูงจากระดับน้ำทะเล 500–1,000 เมตร[3] แก่นและลำต้นใช้ต้มดื่มแก้กษัย ปวดเมื่อย บำรุงกำลัง[1]