เอลฟ์ประจำบ้าน​ (อังกฤษ: House-elves) เป็นสิ่งมีชีวิตในจินตนาการของเจ.เค.โรว์ลิ่ง ปรากฏในนิยายและภาพยนตร์เรื่อง แฮร์รี่ พอตเตอร์ มีลักษณะเป็นภูตวิเศษขนาดเล็กที่สิงอยู่ในบ้านที่มีขนาดใหญ่ ทำหน้าที่คอยดูแลรับใช้คนในตระกูลเวทมนตร์ ซึ่งจะทำหน้าที่นี้ไปจนกว่ามันจะตาย เอลฟ์ประจำบ้านจะภาคภูมิใจในหน้าที่ของตน และจะไม่ทรยศต่อครอบครัวของตนในฮอกวอร์ตมีพวกเอลฟ์อยู่นับร้อย ทำหน้าที่เติมไฟให้เตาผิง ซักเสื้อผ้า ดูแลตะเกียง จิปาถะ และยังเป็นพ่อครัวอีกด้วย เอลฟ์ประจำบ้านมีขนาดตัวที่เล็ก จุดเด่นอยู่ที่หูแหลมคล้ายค้างคาว และตาที่ใหญ่โตมโหฬาร มันยากที่จะบอกความแตกต่างระหว่างเพศผู้กับเพศเมีย มีเพียงเสียงที่แตกต่างกันโดยเพศเมียจะมีเสียงแหลมเล็ก เอลฟ์จะไม่ใส่เสื้อผ้าและเห็นว่าการกระทำเช่นนั้นเป็นเรื่องที่น่าอาย มันห่อหุ้มร่างกายด้วยผ้าขี้ริ้ว ปลอกกาน้ำชา หรือปลอกหมอน ถ้าเจ้าของให้เสื้อผ้าแก่เอลฟ์ จะเป็นการทำลายความเป็นทาส และปลดปล่อยมันให้เป็นอิสระ สำหรับเอลฟ์ประจำบ้านโดยทั่วไปแล้ว สิ่งนี้เป็นเรื่องที่น่าละอายไปตลอดกาลมีเพียงแต่เอลฟ์ประจำบ้านนามว่า "ด๊อบบี้" ซึ่งรับใช้ตระกูลมัลฟอยที่ปรารถนาที่จะเป็นอิสระ ซึ่งแฮร์รี่ก็ได้ช่วยมันโดยหลอกให้ลูเซียส มัลฟอยส่งถุงเท้าให้แก่ด็อบบี้ หลังจากด็อบบี้เป็นอิสระ มันก็ได้มาทำงานที่ฮอกวอร์ตและได้ค่าแรงอีกด้วย ภายหลังด๊อบบี้ถูกฆ่าโดยเบลาทริกซ์ เลชแตรงค์เอลฟ์ประจำบ้านมีเวทมนตร์ที่ทรงพลังโดยไม่ต้องอาศัยเครื่องมือที่ช่วยในการเพ่งเช่นไม้กายสิทธิ์ หรือคาถาซึ่งเหล่าพ่อมดแม่มดจำเป็นต้องมี โชคไม่ดีที่พวกมันตกเป็นทาส มันจึงใช้พลังวิเศษเพียงเพื่อทำงานบ้านเท่านั้น เฮอร์ไมโอนี่พยายามปลุกระดมให้พวกมันยืนหยัดด้วยตนเอง แต่ไม่ประสบความสำเร็จ
เรื่องของเอลฟ์เป็นนิยายปรัมปราที่แพร่หลายในแถบสแกนดิเนเวีย ซึ่งกล่าวถึงเอลฟ์ว่า เป็นสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กที่อาศัยอยู่ในเทือกเขาและป่าของสแกนดิเนเวีย เอลฟ์มีอยู่ 2 ประเภท คือ เอลฟ์แห่งแสงสว่างผู้อาศัยอยู่ในอัลเฟอิม และเอลฟ์แห่งความมืดผู้อาศัยอยู่ในสวาร์ธีอิท ต่อมาเรื่องเอลฟ์กายเป็นตำนานของเยอรมัน ซึ่งเจ.เค. ได้นำมาดัดแปลงสร้างเป็นเอลฟ์ประจำบ้านในตำนานของชาวเยอรมัน เอลฟ์เป็นภูตขนาดเล็กที่มีพลังวิเศษในตนเป็นตัวแทนจิตวิญญาณแห่ง ผืนดิน ทะเล และป่า เอลฟ์ประเภทนี้มีนิสัยรักดนตรี และรักสันติ เอลฟ์บางพวกมีพลังด้านมืดซึ่งคอยกลั่นแกล้งมนุษย์ เช่น ทำให้ฝันร้าย เป็นต้น