การเสี่ยงทาย ของ แซยิด

ประเพณีแซยิดเป็นประเพณีสืบเนื่องมาตั้งแต่โบราณ ตามหลักฐานจากหนังสือซื่อหงวนกล่าวว่า การทำแซยิดเป็นประเพณีของชาวกังหลำ คือตามประเพณีของชาวกัง ถ้าใครมีลูกไม่ว่าชายหรือหญิงก็ตาม เมื่อลูกมีอายุเต็มขวบปีแล้วจะมีการทำฉี่หยีหรือการเสี่ยงทายลูก โดยฝ่ายพ่อแม่ จะหาสิ่งของมาให้ลูกจับเสี่ยงทาย แต่สิ่งของที่นำมาให้ลูกจับจะแบ่งเป็นสองประเภทคือ ประเภทหนึ่งสำหรับลูกชาย และประเภทหนึ่งสำหรับลูกสาว

ถ้าลูกชาย สิ่งของที่เอามาเสี่ยงทาย จะได้แก่ เสื้อกางเกงชุดหนึ่งเครื่องอาวุธยุทธภัณฑ์และธงเล็ก ๆ อุปกรณ์การเรียนมีแบบเรียน เป็นต้น เครื่องมือสำหรับทำไร่ ทำนา เครื่องมือการช่าง เช่น กบ ขวาน สิ่ว เครื่องสินค้า และของเล่นเด็กต่างๆ ก่อนที่จะทำพิธีเสี่ยงทายลูก ก็จะรอให้บรรดาญาติพี่น้องมาพร้อมหน้าพร้อมตากันเสียก่อน จากนั้นพ่อแม่ก็จะอาบน้ำชำระร่างกายให้ลูก จัดแจงใส่เสื้อตัวใหม่ กางเกงใหม่ให้เรียบร้อย แล้วพามาเคารพญาติพี่น้องส่วนญาติผู้ใหญ่ที่มาร่วม พิธีก็จะเอาสิ่งของต่าง ๆ ออกมาวางรายเรียงเป็นหมวดหมู่ แล้วปล่อยให้เด็กคลานหรือเดินไปหยิบเอาสิ่งใดสิ่งหนึ่ง หากลูกที่เป็นผู้ชายหยิบเป็นอาวุธยุทธภัณฑ์ โตขึ้นจะเป็นทหารหรือนายทหาร หากหยิบอุปกรณ์การเรียนหรือแบบเรียน โตขึ้นจะได้เป็นข้าราชการ ถ้าหยิบเครื่องทำไร่ไถนา โตขึ้นจะเป็นเกษตรกร ถ้าหยิบเครื่องมือช่าง โตขึ้นจะเป็นช่าง ถ้าหยิบเครื่องสินค้า โตขึ้น จะเป็นพ่อค้าพาณิชย์ และถ้าหยิบตุ๊กตาของเล่นต่าง ๆ เติบโตจะยากจนเข็ญใจ ไม่มีดี ส่วนลูกที่เสี่ยงทายเป็นหญิง หยิบเครื่องเย็บปักถักร้อย โตไปในวันหน้าจะได้สามีร่ำรวยเป็นมหาเศรษฐี ถ้าหยิบอุปกรณ์การเรียนโตขึ้นจะได้ผัว/สามีเป็นชาวไร่ชาวนา ถ้าหยิบเครื่องมือช่าง โตขึ้นจะได้ผัว/สามีเป็นช่าง ถ้าหยิบเครื่องสินค้า โตขึ้นจะได้ผัว/สามีเป็นพ่อค้า และถ้าหยิบตุ๊กตาของเล่นต่าง ๆ ผัว/สามีจะเป็นคนยากจนเข็ญใจ

นอกจากการทำพิธี เสี่ยงทายให้แก่ลูกดังกล่าวแล้ว ตามประเพณีการทำแซยิดให้กับลูกของชาวแต้จิ๋ว ยังมีพิเศษไปอีกอย่างหนึ่งคือ เมื่อลูกชายหรือหญิงก็ตามมีอายุครบ 15 ปี บริบูรณ์ในวันไหน วันนั้นพ่อแม่จะจัดเสื้อกางเกงใหม่ให้ชุดหนึ่ง กับเหล้าอาหารและดอกไม้ห้าอย่าง มีดอกทับทิม เป็นต้น มาโปรยลงที่น้ำอุ่น แล้วให้ลูกอาบน้ำชำระกายจนสะอาดสะอ้าน ขึ้นมาสวมเสื้อกางเกงชุดใหม่ให้เรียบร้อย หลังจากนั้นให้ติดเหล้าอาหารอยู่แต่ในห้องตลอดวัน ตลอดคืน โดยไม่ให้ออกไปไหน แม้จะถ่ายอึฉี่ก็ให้ถ่ายอยู่ในห้องนั้นเอง จนรุ่งขึ้นเสร็จพิธีแล้วจึงให้ออกจากห้อง ไปไหนมาไหนได้ตามปกติพิธี

ดังกล่าวนี้เรียกว่า ชุดหวยฮึง แปลว่า ออกจากสวนดอกไม้แล้วความหมายของการทำเช่นนั้นก็เพื่อแสดงว่า ลูกคนนั้นได้เป็นหนุ่มสาวล่วงเลยภาวะทารกแล้ว