แบบแผนผู้สังเกต (observer pattern หรือเรียกอีกชื่อว่า พับลิช/ซับสไครบ์ publish/subscribe) เป็นแบบแผนการออกแบบซอฟต์แวร์ที่ใช้แจ้งเหตุการณ์หรือข้อมูลข่าวสารจากคลาสต้นกำเนิดไปยังคลาสที่สมัครเป็นผู้รับข่าวสาร ตัวอย่างที่เด่นชัดได้แก่การสมัครเป็นสมาชิกรับหนังสือพิมพ์หรือนิตยสาร