การพรรณนารูปขบวนคล้ายแฟแลงซ์เก่าแก่ที่สุดเกิดขึ้นในจารึกซูเมเรียนจากศตวรรษที่ 25 ก่อน ค.ศ. ซึ่งทหารดูเหมือนถือหอก หมวกเกราะและโล่ขนาดใหญ่ซึ่งปกปิดทั้งร่างกาย ทหารราบอียิปต์โบราณเหมือนจะจัดวางกำลังรูปขบวนคล้ายกัน การใช้คำแฟแลงซ์ "φαλαγξ" ครั้งแรกมาจากการใช้ของโฮเมอร์เพื่ออธิบายฮอปไลต์ที่กำลังสู้ในแนวรบจัดระเบียบ โฮเมอร์ใช้คำนี้แยกแยะการสู้รบที่ยึดรูปขบวนจากการดวลเดี่ยวซึ่งพบบ่อยในกวีของเขา[2]

นักประวัติศาสตร์ยังไม่มีความเห็นพ้องกันเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างรูปขบวนกรีกและรูปขบวนของชาติอื่นก่อนหน้านั้น หลักการกำแพงโล่ (shield wall) และเม่นหอก (spear hedge) แทบรู้จักกันในแทบทุกกองทัพของอารยธรรมหลักตลอดประวัติศาสตร์ ฉะนั้นความคล้ายคลึงอาจสัมพันธ์กับวิวัฒนาการเบนเข้ามากกว่าการกระจาย[2]

เดิมนักประวัติศาสตร์ระบุวันที่กำเนิดแฟแลงซ์ฮอปไลต์ของกรีกโบราณไว้ที่ศตวรรษที่ 8 ก่อน ค.ศ. ในสปาร์ตา แต่ปัจจุบันกำลังมีการทบทวน บางทีอาจมีแนวโน้มว่ารูปขบวนแฟแลงซ์อาจถูกประดิษฐ์ขึ้นในศตวรรษที่ 7 ก่อน ค.ศ. หลังนครอาร์กอสเริ่มใช้โล่แอปซิส (หรือฮอปลอน) ซึ่งอาจทำให้รูปขบวนนี้เป็นไปได้ แจกันกีจีซึ่งสืบย้อนไปได้ถึง 650 ปีก่อน ค.ศ. เป็นหลักฐานเพิ่มเติมที่แสดงภาพฮอปไลต์ถือแอปซิส หอกและชุดเสื้อเกราะ

ทฤษฎีกำเนิดการสงครามแฟแลงซ์ของกรีกอีกทฤษฎีหนึ่งมาจากมโนทัศน์ว่าบางแง่มุมพื้นฐานของแฟแลงซ์ปรากฏก่อนหน้านั้น ทว่ายังไม่ได้พัฒนาเต็มที่เพราะขาดเทคโนโลยีที่เหมาะสม สองยุทธศาสตร์พื้นฐานที่พบในการสงครามก่อนหน้านั้นรวมถึงหลักการเชื่อมติด (cohesion) และการใช้กลุ่มทหารขนาดใหญ่ ซึ่งอาจแนะว่าแฟแลงซ์ของกรีกเป็นขั้นสุดท้ายและความสมบูรณ์ของมโนทัศน์ที่พัฒนาขึ้นอย่างช้า ๆ ที่กำเนิดขึ้นมานานแล้ว เมื่ออาวุธและเกราะพัฒนาขึ้นตามกาลในนครรัฐต่าง ๆ แฟแลงซ์จึงกลายมาซับซ้อนและทรงประสิทธิภาพ[3]