แมลงแกลบ (อังกฤษ: Burrowing cockroach) เป็นแมลงชนิดหนึ่ง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Pycnoscelus indicus เป็นแมลงที่อยู่ในอันดับแมลงสาบ (Blattodea) จัดอยู่ในวงศ์แมลงสาบยักษ์ (Blaberidae) เป็นแมลงสาบขนาดเล็กที่เป็นแมลงสาบพื้นเมืองแท้ ๆ ที่พบได้ในประเทศไทย มีลักษณะคล้ายกับแมลงสาบสุรินัม (P. surinumensis) ที่อยู่ในสกุลเดียวกัน ซึ่งมีเพียง 2 ชนิดเท่านั้นที่อยู่ในสกุลนี้[1] มีลำตัวแบน รูปไข่ หนวดมีขนาดสั้นกว่าลำตัว ขายาวมีหนาม ปีกเจริญดี ขอบหลังของ pronotum เป็นมุมแหลมมน ตัวผู้มีลำตัวยาว 17-23 มิลลิเมตร ตัวเมียยาว 16-24 มิลลิเมตร ลำตัวมีสีดำหรือน้ำตาลเข้มและขอบด้านหน้าถึงด้านข้างมีแถบสีขาว หรือสีคราม หรืออาจจะมีแถบสีนี้เฉพาะที่ด้าน อาศัยตามกองขี้เลื่อย หรือแกลบ ตามอาคารบ้านเรือน หรือกองขยะมูลฝอย หรือมูลสัตว์ต่าง ๆ แมลงแกลบถูกค้นพบในประเทศไทยครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2527 ที่ภาคอีสาน[2]ปัจจุบันได้มีการใช้แมลงแกลบเพื่อการกำจัดขยะมูลฝอย ซึ่งมีประสิทธิภาพในการกำจัดที่ดี โดยเฉพาะขยะอินทรีย์[3] รวมถึงใช้เป็นเหยื่อที่ดีในการตกปลาและเป็นอาหารปลาสวยงามได้ด้วย ซึ่งในปัจจุบันมีผู้พยายามเพาะเลี้ยงเพื่อการนี้กัน[4]