แม่นางตะปี (
พม่า: မေနှင်းထပီ, เสียงอ่านภาษาพม่า: [mè n̥ɪ́ɴ tʰəpì]) พระอัครมเหสีใน
พระเจ้าแสนเมือง กษัตริย์องค์ที่ 3 แห่ง
อาณาจักรหงสาวดี และเป็นพระมเหสีองค์ที่ 2 ใน
พระเจ้ารามมะไตย กษัตริย์องค์ที่ 4 รวมถึงเป็นพระราชมารดาของ
พระยาอายกำกอง กษัตริย์องค์ที่ 6พระนางประสูติเมื่อใดไม่มีหลักฐานเป็นพระราชธิดาของ
พระยาเลอไทย กษัตริย์องค์ที่ 4 แห่ง
อาณาจักรสุโขทัย ใน ค.ศ. 1311 พระยาเลอไทยได้ส่งพระนางมายัง
เมาะตะมะ เพื่ออภิเษกกับพระเจ้าแสนเมืองเมื่อขึ้นสืบราชบัลลังก์
[1] (ขณะนั้นเมาะตะมะยังเป็นประเทศราชของสุโขทัยอยู่นับตั้งแต่สถาปนาอาณาจักร) เมื่อมาถึงเมาะตะมะพระนางได้รับการสถาปนาเป็นพระอัครมเหสีและมีพระประสูติกาลพระราชโอรส-ธิดา 2 พระองค์คือ
สอเอ และ แม่นางโอกัลยาณ์
[1] พระเจ้าแสนเมืองได้ประกาศเอกราชจากสุโขทัยพร้อมกับเข้าตี
ทวาย และ
ตะนาวศรี จากสุโขทัยเมื่อ ค.ศ. 1321
[1][2]เมื่อพระเจ้าแสนเมืองสวรรคตพระองค์ได้เป็นพระมเหสีพระเจ้ารามมะไตย
[3] และมีพระประสูติกาลพระราชโอรส-ธิดา 2 พระองค์คือ มิมาสานและ
มังลังกา[4] ต่อมา
ชีปอนและ
นางจันทะมังคะละได้ยึดราชบัลลังก์แต่ชีปอนก็ถูกจับประหารหลังครองราชย์ได้เพียง 7 วัน พระยาอายกำกองพระโอรสองค์โตของแม่นางตะปีองค์โตจึงขึ้นเป็นกษัตริย์ แต่ก็ครองราชย์ได้เพียง 49 วัน ก็ถูกนางจันทะมังคะละลอบปลงพระชนม์
[5]