แฮแรร์ (
แฮแรรี: ሀረር;
[3] โอโรโม: Adare Biyyo;
[4] อามารา: ሐረር;
โซมาลี: Herer;
อาหรับ: هرر) หรือชื่อในอดีต
แฮแรร์เกย์ (
แฮแรรี: ሀረርጌይ)
[5] หรือ
เกย์ (
แฮแรรี: ጌይ; แปลว่า นคร)
[6] เป็น
เมืองในกำแพงเมืองทางตะวันออกของ
ประเทศเอธิโอเปีย เมืองยังมีสมญานามในภาษาอาหรับว่า "นครแห่ง
นักบุญ" (
อาหรับ: مدينة الأَوْلِيَا) แฮแรร์เป็นเมืองหลวงของ
รัฐแฮแรรี เมืองโบราณแฮแรร์ตั้งอยู่บนยอดเขาทางตะวันออกของเอธิโอเปีย ห่างจากกรุง
อาดดิสอาบาบาออกไปราว 5,000 กิโลเมตร ที่ความสูง 1,885 เมตร (6,184 ฟุต) จากระดับน้ำทะเลเป็นเวลาหลายศตวรรษที่แฮแรร์เป็นศูนย์กลางการค้าที่สำคัญ เชื่อมต่อเส้นทางการค้าเข้ากับส่วนที่เหลือของเอธิโอเปีย
รัฐจะงอยแอฟริกา คาบสมุทรอาหรับ เอเชีย และทั่วโลกผ่านทางท่าเรือของเมือง
ยูเนสโกได้ขึ้นทะเบียนเมืองเก่าภายในกำแพงเมือง (ซึ่งเรียกว่า "แฮแรร์ยูโกล") เป็น
แหล่งมรดกโลกทางวัฒนธรรมในปี 2006 โดย
[7] และ
รัฐบาลเอธิโอเปียยังออกคำสั่งให้การทำลายหรือรบกวนสิ่งปลูกสร้างโบราณสถานในแฮแรร์เป็นความผิดตามกฎหมาย สิ่งปลูกสร้างที่ว่านี้รวมถึงบ้านหิน พิพิธภัณฑ์ และวัตถุที่ทิ้งจากสมัยสงคราม ยูเนสโกระบุว่าเมืองแฮแรร์ถือเป็น "เมืองศักดิ์สิทธิ์ที่สุดอันดับที่ 4 ของ
ศาสนาอิสลาม" ในเมืองประกอบด้วยมัสยิดรวม 82 แห่ง (สามแห่งในจำนวนนี้สร้างขึ้นในคริสต์ศตวรรษที่ 10) และศาลเจ้ามุสลิมอีก 102 แห่ง
[8][9]เอกสาร Fatḥ Madīnat Harar ที่ไม่ได้รับการตีพิมพ์ของ Yahyá Naṣrallāh ซึ่งว่าด้วยประวัติศาสตร์ของนครแฮแรร์ในคริสต์ศตวรรษที่ 13 บันทึกไว้ว่า นักบุญ
Abadir Umar ar-Rida ในตำนาน และผู้นำทางศาสนาคนอื่น ๆ ได้มาตั้งรกรากในที่ราบสูงแฮแรร์เมื่อประมาณ ค.ศ. 1216 (
ฮ.ศ. 612)
[10] ต่อมาแฮแรร์กลายมาเป็นราชธานีแห่งใหม่ของ
รัฐสุลต่านอาดัลใน ค.ศ. 1520 โดยสุลต่าน
Abu Bakr ibn Muhammad เป็นผู้สถาปนา
[11]