ในวิทยาการคอมพิวเตอร์ โครงสร้างข้อมูลเซตไม่มีส่วนร่วม (อังกฤษ: Disjoint-set data structure) เป็นโครงสร้างข้อมูลที่ใช้เก็บข้อมูลที่แบ่งเป็นหลาย ๆ เซต โดยที่แต่ละเซตไม่มีส่วนร่วมกันเลย (disjoint, nonoverlapping) โดยมีขั้นตอนวิธียูเนียนและค้นหา (อังกฤษ: union-find algorithm) เป็นขั้นตอนวิธีที่ดำเนินการบนโครงสร้างข้อมูลนี้ มีจุดประสงค์คือ 1. ต้องการทดสอบว่าสมาชิกสองตัวที่กำหนดให้อยู่ในเซตเดียวกันหรือไม่ 2. ต้องการรวมเซตสองเซตเข้าด้วยกันเป็นเซตใหญ่เพียงเซตเดียวเพื่อที่ดำเนินการตามจุดประสงค์ จึงมีฟังก์ชันในการดำเนินการ 2 อย่างคือเนื่องจากโครงสร้างข้อมูลเซตไม่มีส่วนร่วมส่วนใหญ่จะดำเนินการด้วยขั้นตอน วิธียูเนียนและค้นหา จึงทำให้มีการเรียกโครงสร้างข้อมูลนี้ว่า โครงสร้างข้อมูลยูเนียนและค้นหา นอกจากนี้ อาจนิยามการดำเนินการ สร้างเซต (MakeSet) ซึ่งจะสร้างเซตตั้งต้นขึ้น โดยเซตตั้งต้นจะมีสมาชิกเพียงแค่ตัวเดียวเท่านั้น (เซตโทน) เมื่อใช้ 3 การดำเนินการนี้ร่วมกันจะสามารถแก้ไขปัญหาการแบ่งบางอย่างได้ (ดูที่หัวข้อการนำไปใช้งาน)ตามที่ได้เกริ่นมาแล้วว่าจุดประสงค์ของการดำเนินการ ค้นหา อันที่จริงแล้วคือการทดสอบว่าสมาชิกสองตัวที่จะทดสอบนั้นอยู่ในเซตเดียวกันหรือไม่ ชื่อเซตจึงไม่สำคัญ เพื่อให้ประมวลผลข้อมูลได้ง่ายจึงมีการใช้ชื่อของสมาชิกตัวหนึ่งในเซตนั้นมาเป็นชื่อเล่นของเซต กล่าวคือให้สมาชิกตัวนั้นมาเป็นตัวแทนของทั้งเซตไปเลย