ชนิดย่อยทางคลินิก

ภาวะโพรงเยื่อหุ้มปอดมีอากาศเกิดเองชนิดปฐมภูมิ (อังกฤษ: primary spontaneous pneumothorax, PSP) ซึ่งมักพบในผู้ป่วยอายุน้อยที่ไม่มีโรคปอดมาก่อนนั้นมักมีอาการไม่มาก โดยมีอาการเด่นคืออาการเจ็บหน้าอกและบางครั้งอาจมีเหนื่อยหายใจลำบากเล็กน้อย[1][2] ผู้ป่วย PSP ครึ่งหนึ่งรอให้มีอาการอยู่หลายวันจึงตัดสินใจมาพบแพทย์[3] มีโอกาสน้อยมากที่ PSP จะพัฒนาไปมากจนเกิดเป็นโพรงเยื่อหุ้มปอดมีอากาศชนิดเกิดแรงดัน ส่วนใหญ่มักเริ่มมีอาการขณะพัก ชายร่างสูงและโดยเฉพาะสูบบุหรี่ด้วยนั้นมีความเสี่ยงที่จะเกิด PSP สูงกว่าคนอื่น[1] ปัจจุบันพบว่า PSP เกิดได้บ่อยกว่าในภาวะซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงความกดอากาศและที่ที่มีดนตรีเสียงดัง ซึ่งอาจเป็นสาเหตุที่ทำให้บางครั้งพบมีผู้ป่วยโพรงเยื่อหุ้มปอดมีอากาศมากเป็นหย่อม ๆ[2]

ภาวะโพรงเยื่อหุ้มปอดมีอากาศเกิดเองชนิดทุติยภูมิ (อังกฤษ: secondary spontaneous pneumothorax, SSP) เกิดในผู้ป่วยที่มีโรคปอดอยู่เดิม อาการมักเป็นรุนแรงกว่าเนื่องจากการทำงานของปอดไม่ดีอยู่เดิม เมื่อแฟบลงจึงยิ่งทำงานได้แย่ลงไปอีก ผู้ป่วยอาจมีออกซิเจนในเลือดต่ำ อาจเห็นผู้ป่วยเขียว บางทีอาจพบมีคาร์บอนไดออกไซด์คั่งในเลือด ซึ่งอาจทำให้ผู้ป่วยมีอาการสับสนและหมดสติได้ ผู้ป่วยโรคปอดเช่นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังและซิสติกไฟโบรซิสที่มีอาการหายใจลำบากเฉียบพลันอาจควรได้รับการตรวจหาภาวะโพรงเยื่อหุ้มปอดมีอากาศโดยเร็ว[1] ขนาดของอากาศในโพรงเยื่อหุ้มปอดนั้นมีความสัมพันธ์กับอาการของผู้ป่วยไม่มากนัก[3]

ภาวะโพรงเยื่อหุ้มปอดมีอากาศที่เกิดจากการบาดเจ็บ (อังกฤษ: traumatic pneumothorax) อาจเกิดจากบาดแผลทะลุถึงโพรงเยื่อหุ้มปอด เช่นจากบาดแผลถูกแทงหรือถูกปืนยิง ทำให้อากาศจากภายนอกเข้าไปในโพรงเยื่อหุ้มปอดได้ หรือเกิดจากการบาดเจ็บต่อเนื้อปอด ทำให้ลมจากเนื้อปอดรั่วเข้ามาในโพรงเยื่อหุ้มปอด พบเป็นภาวะแทรกซ้อนบ่อยถึงครึ่งหนึ่งของผู้ป่วยที่มีการบาดเจ็บที่ทรวงอก เป็นที่สองรองจากกระดูกซี่โครงหัก ภาวะโพรงเยื่อหุ้มปอดมีอากาศที่เกิดขึ้นในผู้ป่วยถึงครึ่งหนึ่งอาจมีขนาดเล็ก ซึ่งอาจขยายใหญ่มากขึ้นหากผู้ป่วยจำเป็นต้องได้รับการช่วยหายใจด้วยเครื่องช่วยหายใจ ดังนั้นไม่ว่าขนาดจะเล็กหรือใหญ่ก็มีความสำคัญทั้งสิ้น[2] นอกจากนี้ยังพบเกิดในผู้ป่วยที่จำเป็นต้องได้รับการช่วยหายใจด้วยเครื่องช่วยหายใจจากสาเหตุอื่น ๆ อีกด้วย[2][4]

ภาวะโพรงเยื่อหุ้มปอดมีอากาศชนิดเกิดแรงดันมีนิยามที่แตกต่างกันไปตามแหล่งข้อมูลแต่ละแหล่ง[4] แต่โดยทั่วไปถือตรงกันว่าควรสงสัยถ้าผู้ป่วยมีออกซิเจนต่ำมากแม้จะได้รับออกซิเจนแล้ว มีความดันเลือดลดต่ำ หรือมีการเปลี่ยนแปลงของระดับความรู้สึกตัว ภาวะนี้ถือเป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์ จำเป็นต้องได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วนโดยไม่ต้องตรวจพิเศษเพิ่มเติม[4][3] ภาวะนี้ยังพบได้ในผู้ป่วยที่ได้รับการช่วยหายใจด้วยเครื่องช่วยหายใจ ซึ่งอาจตรวจพบได้ยากเนื่องจากผู้ป่วยมักได้รับยากดระดับความรู้สึกตัวอยู่แล้ว ทำให้บางครั้งจะทราบก็ต่อเมื่อผู้ป่วยมีอาการแย่ลงอย่างรวดเร็ว[4]