โรงเรียนนวมินทราชูทิศ มัชฌิม จัดตั้งขึ้นเนื่องในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 5 รอบ 60 พรรษา ในปี พ.ศ. 2530 โดยกรมสามัญศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ ได้น้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณที่พระองค์ทรงเถลิงถวัลยราชสมบัติ ทรงประกอบพระราชกรณียกิจด้วยความวิริยะอุตสาหะ ทรงเปี่ยมด้วยพระเมตตาและทรงบำบัดทุกข์ บำรุงสุขเพื่อพัฒนาประเทศไทย ในทุกด้าน โดยมิได้ทรงเห็นแก่ความเหน็ดเหนื่อยแต่ประการใดด้วยพระมหากรุณาธิคุณล้นเกล้าล้นกระหม่อม และเพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติและถวายเป็นถาวรวัตถุ กรมสามัญศึกษา กระทรวงศึกษาธิการได้จัดตั้งโรงเรียนนวมินทราชูทิศขึ้นในทุกภาคของประเทศไทย