โรงเรียนนวมินทราชูทิศ มัชฌิม เป็นโรงเรียนหนึ่งในจำนวน 5 โรงเรียนที่อยู่ในโครงการจัดตั้งโรงเรียนมัธยมศึกษา เพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เนื่องในวโรกาสเฉลิมพระชนมพรรษา ครบ 5 รอบ วันที่ 5 ธันวาคม 2530 ของกรมสามัญศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ โดยมีจุดมุ่งหมายที่จะให้โรงเรียนนี้เป็นอนุสรณ์ แห่งความตระหนักและรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณให้กว้างไกลทั่วทุกทิศ จึงประกาศจัดตั้งโรงเรียนนวมินทราชูทิศ ขึ้น 5 โรงเรียนตามหลักภูมิศาสตร์ของประเทศ ภาคละ 1 โรงเรียน ดังนี้

1. ภาคเหนือ โรงเรียนนวมินทราชูทิศ พายัพ จังหวัดเชียงใหม่
2. ภาคกลาง โรงเรียนนวมินทราชูทิศ มัชฌิม ที่จังหวัดนครสวรรค์
3. ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โรงเรียนนวมินทราชูทิศ อีสาน ที่จังหวัดมุกดาหาร
4. ภาคใต้ โรงเรียนนวมินทราชูทิศ ทักษิณ ที่จังหวัดสงขลา
5. ส่วนกลาง โรงเรียนนวมินทราชูทิศ กรุงเทพมหานคร กรุงเทพมหานคร

กรมสามัญศึกษมีเจตนาอันแน่วแน่ที่จะจัดโรงเรียนมวมินทราชูทิศ ทั้ง 5 แห่ง ให้เป็นโรงเรียนขนาดใหญ่ 60 ห้องเรียน สามารถรับนักเรียนเข้าเรียนทั้งระดับมัธยมศึกษาตอนต้นและตอนปลาย จำนวน 2,700 คน โดยจัดให้โรงเรียนมีความพร้อมความสมบูณ์ ด้านอาคารเรียน อาคารประกอบ วัสดุครุภัณฑ์ อุปกรณ์การเรียนการ สอน ตลอดจนกำลังบุคลากร กรมสามัญศึกษาปรารถนาที่จะส่งเสริมโรงเรียนนวมินทราชูทิศ 5 แห่ง ให้มีคุณภาพมาตรฐานสูง มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวในด้านการบริหาร การปกครอง นักเรียนมีระเบียบวินัย มีศีลธรรมจรรยาและมีความกตัญญูกตเวทีต่อประเทศชาติ และพระมหากษัตริย์ อย่างดีเยี่ยมสมกับชื่อ โรงเรียนนวมินทราชูทิศ

ปัจจุบันโรงเรียนเปิดทำการเรียนการสอนในระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น และระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย