โรงเรียนพะเยาพิทยาคม เป็นสถานศึกษาของรัฐประจำจังหวัดพะเยาเดิมมีชื่อว่า โรงเรียนพะเยา พะเยาพิทยาคม" ปักหน้าอกเป็น ช.ร.๓ เพราะเป็นโรงเรียนมัธยมแห่งที่ ๓ ของจังหวัดเชียงรายในสมัยนั้น ในช่วงปี พ.ศ. 2513 - พ.ศ. 2514 ได้รวมกับโรงเรียนสตรีพะเยา และเปลี่ยนเป็น โรงเรียนพะเยาพิทยาคม ปัจจุบันจัดการศึกษาระดับมัธยมศึกษารูปแบบสหศึกษา เป็นสถานมัธยมศึกษาขนาดใหญ่พิเศษ และเป็นส่วนราชการในบังคับของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาพะเยา เขต 1 สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ มีสถานะเป็นนิติบุคคลตามกฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ[1]