เมื่อ พ.ศ. 2540 ก่อนที่การแข่งขันฟุตบอล ไทยแลนด์ลีก ฤดูกาล 2540 จะเริ่มทำการแข่งขัน สมาคมฟุตบอลแห่งประเทศไทยฯ ได้ประกาศลงมาว่า ใน ฤดูกาล 2540 ลีกจะถูกลดจำนวนลงเหลือ 12 สโมสร จึงทำให้มีสโมสรที่ต้องตกชั้นถึง 6 ทีม ซึ่งในภายหลัง ทาง สมาคมฟุตบอลแห่งประเทศไทยฯ จึงได้จัดการแข่งขัน ฟุตบอล ไทยแลนด์ลีก ดิวิชั่น 1 เพื่อรองรับ สโมสรที่ตกชั้นจากไทยลีก และได้เพิ่มอีก 4 สโมสรที่เลื่อนชั้นขึ้นมาจาก ฟุตบอลถ้วยพระราชทาน ข. ฤดูกาล 2539 รวมทั้งหมดเป็น 10 ทีม [1] โดยระบบการแข่งขันคือ สโมสรชนะเลิศจะได้สิทธิ์เลื่อนชั้นสู่ ไทยลีก โดยอัตโนมัติ ส่วนสโมสรรองชนะเลิศ ต้องไปเพลย์ออฟ กับ สโมสรที่จบอันดับที่ 11 ในไทยลีก ด้านการตกชั้น สโมสรอันดับสุดท้ายของลีกจะตกชั้นโดยอัตโนมัติ ส่วนอันดับรองสุดท้าย จะต้องมาเตะเพลย์ออฟกับ สโมสร รองชนะเลิศ ถ้วยพระราชทาน ข. ต่อไป[2]