ไฮเดิลแบร์ค (เยอรมัน: Heidelberg) เป็นเมืองในรัฐบาเดิน-เวือร์ทเทิมแบร์ค ประเทศเยอรมนี ตั้งอยู่บนแม่น้ำเน็คคาร์ทางตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศ เมืองไฮเดิลแบร์คตั้งอยู่ทางทิศใต้ของนครแฟรงก์เฟิร์ตไปราว 78 กิโลเมตรไฮเดิลแบร์คเป็นเมืองใหญ่อันดับห้าในรัฐบาเดิน-เวือร์ทเทิมแบร์ค มหาวิทยาลัยไฮเดิลแบร์คซึ่งสถาปนาขึ้นในปีค.ศ. 1386 เป็นหนึ่งในมหาวิทยาลัยที่เก่าแก่และได้รับการยอมรับที่สุดของยุโรป และยังมีสถาบันวิจัยที่มีชื่อเสียงในระดับนานาชาติมากมายตั้งอยู่ในเมืองแห่งนี้ อาทิ สมาคมมักซ์พลังค์[1] ทำให้เมืองแห่งนี้ได้ชื่อว่าเป็นเมืองมหาวิทยาลัย ประชากรกว่าหนึ่งในสี่เป็นนักศึกษา[2] นอกจากนี้ อาคารสิ่งก่อสร้างในเมืองยังก่อสร้างด้วยสถาปัตยกรรมศิลปะจินตนิยม (Romanticism) และบารอก (Baroque) ทำให้ไฮเดิลแบร์คถูกขนานนามว่าเป็น "เมืองโรแมนติก" ซึ่งดึงดูดผู้คนกว่า 3.5 ล้านคนมาเยือนในทุกปี ประชากรราว 80% ของเมืองนี้ทำงานในภาคบริการ มีเพียง 20% เท่านั้นที่ทำงานในภาคอุตสาหกรรมไฮเดิลแบร์คเคยเป็นฐานที่มั่นของพรรคนาซีในช่วงการเลือกตั้งก่อนปี 1933 ไม่ถึงหนึ่งเดือนหลังฮิตเลอร์ครองอำนาจ คณาจารย์ในมหาวิทยาลัยที่ไม่มีเชื้อสายอารยันทั้งหมดถูกไล่ออก และภายในปี 1939 บุคลากรกว่าหนึ่งในสามถูกกีดกันให้ออกจากงานด้วยเหตุผลด้านเชื้อชาติและทางการเมือง ไฮเดิลแบร์คเป็นไม่กี่เมืองใหญ่ที่รอดพ้นการโจมตีทางอากาศของสหรัฐอเมริกาในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง เนื่องจากไฮเดิลแบร์คไม่ใช่เมืองอุตสาหกรรม อีกทั้งกองกำลังสหรัฐมีแผนจะใช้เมืองนี้เป็นที่ตั้งของกองทหารรักษาการณ์ของตนเองภายหลังสงคราม หลังสงครามสิ้นสุดลงในปี 1945 มหาวิทยาลัยกลับมาเปิดทำการได้อย่างรวดเร็วจากการรวมพลังกันคณาจารย์กลุ่มเล็กๆ[3] กองกำลังสหรัฐมีการจัดตั้งกองทหารรักษาการณ์ขึ้นในเมืองแห่งนี้ ไฮเดิลแบร์คกลายเป็นศูนย์ใหญ่ของกองกำลังสหรัฐในทวีปยุโรป ซึ่งเป็นที่ตั้งของหลายหน่วยงานทางทหารของสหรัฐ กองกำลังสหรัฐได้ย้ายออกจากไฮเดิลแบร์คทั้งหมดภายในปี 2016 โดยมอบอาคารและสิ่งก่อสร้างต่างๆให้รัฐบาเดิน-เวือร์ทเทิมแบร์ค