เมนูนำทาง
ไวยากรณ์ภาษาฮังการี ระบบหน่วยคำภาษาฮังการีเป็นภาษาคำติดต่อ ข้อมูลต่าง ๆ ในภาษาฮังการีนั้นเกือบทั้งหมดจะใช้หน่วยคำเติมท้ายในการบอกเล่า เช่น "อยู่บนโต๊ะ" = asztalon (หน่วยคำเติมท้ายบ่งบอกพื้นที่), เมื่อ 5 โมง = öt órakor (หน่วยคำเติมท้ายบ่งบอกเวลา) เป็นต้น แต่ก็ยังมีหน่วยคำเติมหน้าอยู่ 1 หน่วยคำ คือ leg- ซึ่งใช้บ่งบอกว่าสิ่งนี้คือที่สุด (superlative)
ในภาษาฮังการี มีการใช้เสียงเฉพาะเจาะจง (case/preposition) ลงท้ายที่แตกต่างกันสำหรับคำสรรพนามแต่ละตัว มีอยู่ทั้งหมด 8 แบบ สำหรับคำสรรพนามบุรุษที่ 1, 2 และ 3 (ฉัน เธอ เขา พวกเรา พวกเธอ พวกเขา คุณ พวกคุณ) โดยสามารถต่อกับคำสรรพนามเพื่อเปลี่ยนเป็นกรรมของประโยค (accusative), ต่อคำปัจฉบท (postposition) เพื่อเปลี่ยนบุคคลที่พูดถึง, ต่อคำนามเพื่อเปลี่ยนเป็นกรรม แสดงความเป็นเจ้าของ หรือเปลี่ยนเป็นพหูพจน์, และต่อกับคำกริยา เพื่อเปลี่ยนประธานผู้กระทำ และเปลี่ยนคำกริยาให้เป็นแบบชี้เฉพาะหรือไม่ชี้เฉพาะ
คำสรรพนาม | คำปัจฉบท | คำนาม | คำกริยา | ส่วนมูลฐาน ที่ใช้เติมข้างท้าย | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ประธาน | กรรม | + หน่วยคำเติมท้าย แสดงบุคคล | + หน่วยคำเติมท้าย แสดงบุคคล | + หน่วยคำเติมท้าย แสดงความเป็นเจ้าของ | กริยาปัจจุบัน แบบไม่ชี้เฉพาะ | กริยาปัจจุบัน แบบชี้เฉพาะ | |
ผู้กระทำ (เช่น ฉันตีเขา) | ผู้ถูกกระทำ (เช่น เขาตีฉัน) | อยู่ที่ฉัน (เช่น ปากกาอยู่ที่ฉัน) | อยู่ข้างใต้ฉัน | หอพักของฉัน | ฉันเห็นมัน (สิ่งไม่ชี้เฉพาะ เช่น หมาตัวหนึ่ง) | ฉันเห็นมัน (สิ่งชี้เฉพาะ เช่น หมาตัวนั้น) | |
én ("ฉัน") | engem | nálam | alattam | lakásom | látok | látom | -m โดยใช้สระเชื่อม -o/(-a)/-e/-ö หรือ -a/-e ตามหลักการสอดคล้องกลมกลืนของสระ |
te ("เธอ") | téged | nálad | alattad | lakásod | látsz | látod | -d โดยใช้สระเชื่อม -o/(-a)/-e/-ö หรือ -a/-e ตามหลักการสอดคล้องกลมกลืนของสระ |
ő ("เขา, มัน") | őt | nála | alatta | lakása | lát | látja | -a/-e |
mi ("พวกเรา") | minket | nálunk | alattunk | lakásunk | látunk | látjuk | -nk โดยใช้สระเชื่อม -u/-ü ตามหลักการสอดคล้องกลมกลืนของสระ |
ti ("พวกเธอ") | titeket | nálatok | alattatok | lakásotok | láttok | látjátok | -tok/-tek/-tök |
ők ("พวกมัน") | őket | náluk | alattuk | lakásuk | látnak | látják | -k |
สรรพนาม "คุณ, ท่าน" (ทางการ) | Maga ใช้สำหรับผู้ใหญ่พูดกับผู้น้อย เช่น หัวหน้าพูดกับพนักงาน, คนแก่พูดกับเด็ก Ön ใช้สำหรับผู้น้อยพูดกับผู้ใหญ่ เช่น พนักงานพูดกับหัวหน้า, เด็กพูดกับคนแก่ แต่หากสนิทกันแล้ว อาจเรียกกันโดยใช้คำสรรพนามที่ไม่เป็นทางการได้ | ||||||
Ön, Maga ("คุณ") | Önt Magát | Önnél Magánál | Ön alatt Maga alatt | az Ön lakása a Maga lakása | Ön lát Maga lát | Ön látja Maga látja | (-a/-e) |
Önök, Maguk ("พวกคุณ") | Önöket Magukat | Önöknél Maguknál | Önök alatt Maguk alatt | az Önök lakása a Maguk lakása | Önök látnak Maguk látnak | Önök látják Maguk látják | (-k) |
เปิด | กลาง | ปิด | ||
ต่ำ | a á | o ó | u ú | |
สูง | ปากไม่ห่อ | e é | i í | |
ปากห่อ | ö ő | ü ű |
การเลือกหน่วยคำเติมท้ายในการต่อหลังคำในภาษาฮังการี ต้องใช้หลักการสอดคล้องกลมกลืนของสระต่ำ (low vowel) และสระสูง (high vowel) และหน่วยคำเติมท้ายบางตัวก็ยังแยกระหว่างสระปากไม่ห่อ (unrounded vowel ประกอบด้วย e, é, i, í) กับสระปากห่อ (rounded vowel ประกอบด้วย ö, ő, ü, ű)
หน่วยคำเติมท้ายคำต่อท้ายทั้งหมดในภาษาฮังการีสำหรับการกระจายคำกริยา (ให้เป็นกริยาแบบชี้เฉพาะและกริยาแบบไม่ชี้เฉพาะ), สำหรับแสดงความเป็นเจ้าของ, สำหรับการต่อคำบุพบทเพื่อเปลี่ยนบุคคลที่พูดถึง, และคำต่อท้ายที่เป็นเจ้าของ มีรูปแบบการใช้โดยใช้ "เสียงสระ" ของคำในการตัดสินว่าจะใช้หน่วยคำเติมท้ายเสียงใดในการต่อ ซึ่งตามหลักภาษาฮังการีสามารถแบ่งสระได้เป็น 6 แบบ (สระต่ำ, สระสูง, สระเสียงยาว, สระเสียงสั้น, สระปากห่อ และสระปากไม่ห่อ)
เมนูนำทาง
ไวยากรณ์ภาษาฮังการี ระบบหน่วยคำใกล้เคียง
ไวยากรณ์ภาษาตากาล็อก ไวยากรณ์ ไวยากรณ์ภาษาเปอร์เซีย ไวยากรณ์ภาษาฮังการี ไวยากรณ์ภาษาเบงกอล ไวยากรณ์ภาษาทมิฬ ไวยากรณ์ภาษากอกบอรอก ไวยากรณ์เพิ่มพูน ไทยากิ ไวยาวัจกรแหล่งที่มา
WikiPedia: ไวยากรณ์ภาษาฮังการี