ในปี พ.ศ. 2440 พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าจิรประวัติวรเดช ซึ่งสำเร็จการศึกษาวิชาการทหารแผนปัจจุบันจากทวีปยุโรป และเสด็จกลับมารับราชการที่กระทรวงกลาโหม โดยได้ปรับปรุงกิจการทหารตามแบบต่างประเทศ และปรับเปลี่ยนการบอกคำสั่งจากภาษาต่างประเทศมาเป็นภาษาไทย กระทั่งมีการแต่งตั้งให้ผู้ดำรงตำแหน่งสารวัตรใหญ่เป็นผู้ควบคุมเพื่อดูแลระเบียบวินัยของทหารเมื่อวันที่ 27 มีนาคม พ.ศ. 2450 ทางกองทัพบกไทยจึงอนุมัติให้วันที่ 27 มีนาคม เป็นวันทหารสารวัตร เพื่อเป็นกำลังใจแก่ข้าราชการเหล่าทหารสารวัตร[1]

นับจากนั้น ได้มีการปรับปรุงกิจการมาโดยตลอดจนถึง พ.ศ. 2476 ที่จัดให้ทุกมณฑลทหารบกมีสารวัตรทหาร โดยประดับปลอกแขนสีแดงที่ด้านขวา กระทั่งได้รับสมญาในฐานะพวกทหารแขนแดง[1]

ต่อมา ในปี พ.ศ. 2484 ได้เกิดสงครามมหาเอเชียบูรพาช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง จึงได้มีการจัดตั้งหน่วยสารวัตรผสม ทั้งทหารบก, ทหารเรือ, ทหารอากาศ และตำรวจ เพื่อระงับเหตุการณ์ทั่วไปในจังหวัดพระนครและจังหวัดธนบุรี[1]

ในภายหลัง สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชทรงลงพระปรมาภิไธยจัดตั้งกรมการสารวัตรทหารบกเมื่อวันที่ 30 กรกฎาคม พ.ศ. 2495 ด้วยเหตุนี้ ทางทหารสารวัตรจึงถือวันดังกล่าวเป็นวันสถาปนากรมการสารวัตรทหารบกสืบมา[6]