การก่อการกำเริบควังจู (ฮันกึล: 광주 민주화 항쟁, ฮันจา: 光州民主化運動, อังกฤษ: Gwangju Uprising) เป็นเหตุการณ์การเรียกร้องประชาธิปไตยหรือการก่อการกำเริบโดยประชาชนในเกาหลีใต้ ถือเป็นเหตุการณ์นองเลือดที่สุดในประวัติศาสตร์เกาหลีร่วมสมัย นับตั้งแต่สิ้นสุดสงครามเกาหลี [2] เหตุการณ์เกิดขึ้นที่เมืองควังจู เมืองใหญ่อันดับที่ 5 ของเกาหลีใต้ ระหว่างวันที่ 18 พฤษภาคม ถึง 27 พฤษภาคม ค.ศ. 1980 ขณะนั้นเกาหลีใต้อยู่ท่ามกลางความขัดแย้ง ภายหลังการเสียชีวิตของประธานาธิบดี นายพลพัก ช็อง-ฮี หลังถูกยิงโดยคิม แจ-เกียว หัวหน้าสำนักข่าวกรองของเกาหลีนายพลช็อน ดู-ฮวัน หัวหน้าหน่วยสืบราชการลับของกองทัพบก ได้ร่วมมือกับนายพลโน แท-อู แม่ทัพที่คุมกองกำลังด้านชายแดนเกาหลีเหนือ ยึดอำนาจเมื่อวันที่ 12 ธันวาคม ค.ศ. 1979 ทำให้ประชาชนทั่วประเทศก่อความเคลื่อนไหวคัดค้าน นายพลช็อน ดู-ฮวัน และนายพลโน แท-อู ต้องสั่งการให้กองทัพใช้กำลังปราบปรามประชาชนอย่างเด็ดขาด ยกเว้นอยู่ที่เดียว คือที่เมืองควังจู ที่นักศึกษาและประชาชนร่วมมือกันต้านทานกองทัพได้อย่างเข้มแข็งช็อน ดู-ฮวัน ประกาศใช้กฎอัยการศึกเมื่อวันที่ 17 พฤษภาคม ค.ศ. 1980 และส่งกำลังทหารกว่า 100,000 นาย เข้าปิดล้อมควังจู แต่ชาวเมืองรวมทั้งตำรวจ ร่วมกันต่อต้าน ทั้งสองฝ่ายเริ่มยิงต่อสู้กันเมื่อวันที่ 20 พฤษภาคม จนฝ่ายทหารเข้ายึดควังจูได้เมื่อเวลา 4.00 น. ของวันที่ 27 พฤษภาคม ค.ศ. 1980[3]จากรายงานของรัฐบาล ระบุว่ามีผู้เสียชีวิตเป็นประชาชน 144 คน ทหาร 22 คน และตำรวจ 4 คน มีผู้บาดเจ็บเป็นประชาชน 127 คน ทหาร 109 คน ตำรวจ 144 คน [4] แต่จากรายงานของกลุ่มญาติผู้เสียชีวิต ระบุว่าประชาชนอย่างน้อย 165 คนเสียชีวิตระหว่างวันที่ 18 ถึง 27 พฤษภาคม มีผู้สูญหาย 65 คน สันนิษฐานว่าเสียชีวิตแล้ว [5]ช็อน ดู-ฮวัน ขึ้นดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี 2 สมัย ระหว่างปี ค.ศ. 1980 ถึง ค.ศ. 1988 ตามด้วยโน แท-อู ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีอีก 2 สมัย ระหว่างปี ค.ศ. 1988 ถึง ค.ศ. 1993 จนกระทั่งถึงสมัยของประธานาธิบดีพลเรือน นายคิม ยองซัม ได้ประกาศนโยบายปฏิรูปการเมือง และปราบปรามการฉ้อราษฎร์บังหลวง และนำคดียึดอำนาจการปกครอง และคดีสังหารประชาชนที่ควังจู ขึ้นสู่ศาลในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2539ศาลอาญาประจำโซล มีคำตัดสินเมื่อวันที่ 26 สิงหาคม ค.ศ. 1996 ลงโทษประหารชีวิตนายพลช็อน ดู-ฮวัน จำเลยที่หนึ่ง และจำคุกนายพลโน แท-อู จำเลยที่สอง 22 ปี 6 เดือน และจำคุกนายพลอื่น ๆ อีก 13 คน [3]ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 2017 ภายหลังการขึ้นดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีของมุน แจ-อิน ได้สั่งให้มีการรื้อฟื้นคดีนี้ขึ้นมาใหม่[2]