1. การทับศัพท์ภาษาอินโดนีเซียตามหลักเกณฑ์นี้ยึดการออกเสียงตามรูปเขียน (Bahasa Baku) ซึ่งใช้ในประเทศอินโดนีเซีย

2. หลักเกณฑ์นี้มีตารางเทียบอักษรโรมัน (รูมี) กับอักษรไทยที่ใช้ในการทับศัพท์ และมีตัวอย่างประกอบพร้อมความหมาย คำที่นำมาใช้เป็นตัวอย่างในหลักเกณฑ์นี้ส่วนใหญ่เป็นวิสามานยนาม

3. คำที่ไทยรับมาใช้เป็นเวลานานจนเป็นที่ยอมรับกันทั่วไปแล้ว อาจใช้ต่อไปตามเดิมหรือใช้ตามหลักเกณฑ์นี้ ตัวอย่างในที่นี้ใส่คำทับศัพท์ตามหลักเกณฑ์และวงเล็บคำที่นิยมใช้มาแต่เดิมไว้ด้วย เช่น

Bali Jawa Kalimantan Yogyakarta

= = = =

บาลี (บาหลี) จาวา (ชวา) กาลีมันตัน (กาลิมันตัน) ยกยาการ์ตา (ยอกยาการ์ตา)

4. ตัวอย่างคำภาษาอินโดนีเซียที่ให้ไว้ในหลักเกณฑ์นี้สะกดตามระบบใหม่ แต่ในเอกสารโบราณหรือชื่อบุคคลอาจพบคำที่สะกดตามระบบเดิมอยู่บ้าง ตัวอักษรที่ใช้ในระบบเดิมและต่างกับตัวอักษรในระบบใหม่มีดังนี้

ระบบเดิม	ระบบใหม่	คำทับศัพท์
รูปเขียน	ตัวอย่าง	รูปเขียน	ตัวอย่าง
tj	Tjiawi	c	Ciawi	จียาวี
dj	Djakarta	j	Jakarta	จาการ์ตา
j	Jogjakarta	y	Yogyakarta	ยกยาการ์ตา (ยอกยาการ์ตา)
sj	sjarat	sy	syarat	ชารัต
nj	Banjuwangi	ny	Banyuwangi	บาญูวางี
oe	Soerabaja	u	Surabaya	ซูราบายา

5. พยัญชนะในภาษาอินโดนีเซียหลายตัวไม่มีเสียงในภาษาไทย จำเป็นจะต้องเลือกอักษรไทยที่มีเสียงใกล้เคียง และหลายเสียงต้องใช้อักษรไทยตัวเดียวกันแทนเสียงพยัญชนะที่มีเสียงต่างกันในภาษาอินโดนีเซีย ดังนี้

k g q c j s z f v

= = = = = = = = =

ก ก ก จ จ ซ ซ ฟ ฟ

เช่น เช่น เช่น เช่น เช่น เช่น เช่น เช่น เช่น

Kuta Gibran Qurban Cisarua Jakarta Subang Zairin Sofifi Batavia

= = = = = = = = =

กูตา (ชื่อหาด) กีบรัน (ชื่อบุคคลชาย) กูร์บัน (ชื่อประเพณี) จีซารูวา (ชื่อตำบล) จาการ์ตา (ชื่อเมืองหลวง) ซูบัง (ชื่ออำเภอ) ไซริน (ชื่อบุคคลชาย) โซฟีฟี (ชื่อเมือง) บาตาฟียา (ปัตตาเวีย) (ชื่อเดิมของเมืองจาการ์ตา)

6. ชื่อในภาษาอินโดนีเซียบางครั้งเขียนด้วยพยัญชนะที่ตามด้วย h โดยออกเสียงเฉพาะพยัญชนะตัวหน้า ในการทับศัพท์ให้ถอดเสียงเฉพาะพยัญชนะตัวหน้า ดังนี้

bh dh jh lh ph rh sh th zh

= = = = = = = = =

บ ด จ ล ป ร ซ ต ซ

เช่น เช่น เช่น เช่น เช่น เช่น เช่น เช่น เช่น

Bhayangkari Dharmawangsa Jhoni Lhokseumawe Sophan Sophiaan Rhoma Irama Shah Thamrin Zhairin

= = = = = = = = =

บายังการี (ชื่อระบำ) ดาร์มาวังซา (ชื่อถนน) โจนี (ชื่อบุคคล) ลกเซอมาเว (ชื่อเมือง) โซปัน โซปียาอัน (ชื่อบุคคล) โรมา อีรามา (ชื่อบุคคล) ซะฮ์ (ชื่อสกุล) ตัมริน (ชื่อถนน) ไซริน (ชื่อบุคคล)

7. ทวิอักษรต่อไปนี้แทนเสียง 1 เสียง กำหนดให้ทับศัพท์ด้วยอักษรไทยตัวเดียว ดังนี้

gh[# 1] kh ng ny sy

= = = = =

ก ค ง ญ ช

เช่น เช่น เช่น เช่น เช่น

Ghofar Khitan Nganjuk Nyoman Syawal

= = = = =

โกฟาร์ (ชื่อบุคคลชาย) คีตัน (ชื่อพิธีขลิบ) งันจุก (ชื่ออำเภอ) โญมัน (ชื่อบุคคล) ชาวัล (ชื่อเดือนตามปฏิทินอิสลาม)

8. พยัญชนะ h และ r ที่อยู่ท้ายพยางค์ ภาษาอินโดนีเซียออกเสียงพยัญชนะตัวนั้นด้วยแต่ไม่ได้ออกเสียงเหมือนตัวสะกดในภาษาไทย ในการทับศัพท์ให้ใส่เครื่องหมายทัณฑฆาตกำกับไว้ เช่น

h r

= =

ฮ์ ร์

เช่น เช่น

Aceh Jakarta

= =

อาเจะฮ์ (ชื่อจังหวัด) จาการ์ตา (ชื่อเมือง)

9. พยัญชนะกึ่งสระ y ที่ปรากฏในชื่อบุคคลชาวอินโดนีเซีย ออกเสียงเป็นสระอี เช่น

Try

=

ตรี

ถ้าพยัญชนะกึ่งสระ y ปรากฏติดกับสระอื่น ในการทับศัพท์ให้ใช้ตามหลักเกณฑ์การทับศัพท์สระ i ที่ตามด้วยสระอื่น (ดูข้อ 11.2.1)

10. สระเดี่ยว ในภาษาอินโดนีเซียมี 5 รูป 6 เสียง ได้แก่

a e i o u

ออกเสียงเป็น ออกเสียงเป็น ออกเสียงเป็น ออกเสียงเป็น ออกเสียงเป็น

/a/ /e/ หรือ /ə/ /i/ /o/ /u/

สระ e ที่ออกเสียง /ə/ ซึ่งออกเสียงสั้นกว่าสระเออในภาษาไทย กำหนดให้ทับศัพท์โดยใช้ เ–อ เมื่อเป็นพยางค์เปิด (พยางค์ที่ไม่มีพยัญชนะท้าย) และใช้ เ–ิ เมื่อเป็นพยางค์ปิด (พยางค์ที่มีพยัญชนะท้าย)

11. สระที่เรียงกัน ในภาษาอินโดนีเซียมี 2 แบบคือ สระประสมและสระเรียง ดังนี้

11.1 สระประสมในภาษาอินโดนีเซียมี 3 รูปคือ ai, au และ oi กำหนดให้ทับศัพท์เป็น ไ–, เ–า และ โ–ย ตามลำดับ เช่น

Dumai Krakatau Warenoi

= = =

ดูไม (ชื่อเมือง) กรากาเตา (กรากาตัว) (ชื่อภูเขาไฟ) วาเรโนย (ชื่อแม่น้ำ)

ในกรณีที่มีพยัญชนะตามมา ภาษาอินโดนีเซียออกเสียงพยัญชนะตัวนั้นด้วย ในการทับศัพท์ให้ใส่เครื่องหมายทัณฑฆาตกำกับบนพยัญชนะที่ตามมานั้น เช่น

Daik Laut Bangko Elsoin

= = =

ไดก์ (ชื่อภูเขา) เลาต์บังโก (ชื่อทะเลสาบ) เอ็ลโซยน์ (ชื่อสกุล)

11.2 สระคู่อื่นที่ไม่ใช่สระประสม จะออกเสียงทีละตัวเป็นสระเรียง มีหลักเกณฑ์ดังนี้11.2.1 สระเรียงที่มีสระ i ตามด้วยสระอื่นออกเสียงมี ย แทรกอยู่ ให้ทับศัพท์โดยแทรก ย เช่น

Rumbia Biak Dio Tionghua Soasiu Ignatius Walaia Riau

= = = = = = = =

รุมบียา (ชื่อตำบล) บียัก (ชื่อเกาะ) ดีโย (ชื่อบุคคลชาย) ตียงฮูวา (คนจีน) โซอาซียู (ชื่อเมือง) อิกนาตียุซ (ชื่อบุคคลชาย) วาไลยา (ชื่อสกุล) รีเยา (ชื่อจังหวัด)

11.2.2 สระเรียงที่มีสระ u ตามด้วยสระอื่นออกเสียงมี ว แทรกอยู่ ให้ทับศัพท์โดยแทรก ว เช่น

Papua Kapuas Latue Immanuel Batui Pluit Haluoleo Kuhuail

= = = = = = = =

ปาปูวา (ปาปัว) (ชื่อเกาะ) กาปูวัซ (ชื่อแม่น้ำ) ลาตูเว[# 2] (ชื่อสกุล) อิมมานูเว็ล (ชื่อบุคคลชาย) บาตูวี (ชื่อแม่น้ำ) ปลูวิต (ชื่อหมู่บ้าน) ฮาลูโวเลโอ (ชื่อมหาวิทยาลัย) กูฮูไวล์ (ชื่อสกุล)

11.2.3 สระเรียงอื่นนอกจากนี้ให้ทับศัพท์แยกทีละตัวตามสระเดี่ยว เช่น

Hutapea Sidoarjo Sigeaon

= = =

ฮูตาเปอา (ชื่อสกุล) ซีโดอาร์โจ (ชื่ออำเภอ) ซีเกอาอน (ชื่อแม่น้ำ)

11.3 สระ eu โดยปรกติจะทับศัพท์ตามสระเดี่ยว เช่น

Peulisa

=

เปออูลีซา (ชื่อบุคคลหญิง)

ยกเว้นชื่อภูมิศาสตร์ในจังหวัดอาเจะฮ์และชวาตะวันตก ออกเสียงสระ eu เป็น เออ กำหนดให้ทับศัพท์โดยใช้ เ–อ เมื่อเป็นพยางค์เปิด และใช้ เ–ิ เมื่อเป็นพยางค์ปิด เช่น

Lhokseumawe Ciheuleut

= =

ลกเซอมาเว (ชื่อเมืองในจังหวัดอาเจะฮ์) จีเฮอเลิต (ชื่อถนนในจังหวัดชวาตะวันตก)

11.4 สระ ie ส่วนใหญ่ออกเสียงเป็น อี กำหนดให้ทับศัพท์เป็น –ี เช่น

Habibie

=

ฮาบีบี (ชื่อบุคคลชาย)

แต่ถ้าเป็นชื่อที่มาจากภาษาอังกฤษ ออกเสียงเป็น อีเย กำหนดให้ทับศัพท์เป็น –ีเย– เช่น

Daniel

=

ดานีเยล (ชื่อบุคคลชาย)

ชื่อภูมิศาสตร์บางชื่ออาจออกเสียงเป็น อีเย กำหนดให้ทับศัพท์เป็น –ีเย– เช่น

Dieng Pandang Tieng

= =

ดีเยง (ชื่อที่ราบสูง) ปันดังตีเยง (ชื่อสถานที่ท่องเที่ยว)

12. คำที่ประกอบด้วยคำหลายคำ ถ้าเป็นชื่อภูมิศาสตร์ให้เขียนทับศัพท์ติดกัน เช่น

Sungai Penuh Gunung Sahari

= =

ซูไงเปอนุฮ์ (ชื่อเมือง) กูนุงซาฮารี (ชื่อถนน)

ส่วนชื่ออื่นให้เขียนทับศัพท์แยกกันตามการเขียนในภาษาอินโดนีเซียชื่อบุคคล เช่น

Halim Perdanakusuma

=

ฮาลิม เปอร์ดานากูซูมา

ชื่อพรรคการเมือง เช่น

Partai Demokrasi Indonesia Perjuangan

=

ปาร์ไต เดโมกราซี อินโดเนซียา เปอร์จูวางัน

ชื่อหน่วยราชการ เช่น

Majelis Permusyawaratan Rakyat

=

มาเจอลิซ เปอร์มูชาวาราตัน รักยัต

ชื่อองค์กรหรือหน่วยงาน เช่น

Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa

=

บาดัน เปอเงิมบางันดัน เปิมบีนาอัน บาฮาซา (หน่วยงานทางด้านภาษาแห่งชาติ)

13. ชื่อภูมิศาสตร์ที่มีคำบอกประเภทวิสามานยนามกำกับอยู่ ให้แปลคำบอกประเภทวิสามานยนามเป็นภาษาไทย แล้วเขียนติดกับคำทับศัพท์ เช่น

Pulau Nias Sungai Barito

= =

เกาะนียัซ แม่น้ำบารีโต

แต่ถ้าคำเหล่านั้นกลายเป็นส่วนหนึ่งของชื่อภูมิศาสตร์แล้ว ให้ทับศัพท์และเขียนติดกันทุกคำ เช่น

Kabupaten Gunung Kidul (Kab. Gunung Kidul) Jalan Sungai Sahari (Jl. Sungai Sahari)

= =

อำเภอกูนุงกีดุล ถนนซูไงซาฮารี

14. ชื่อบุคคลที่มาจากภาษาอาหรับ ให้ทับศัพท์ตามหลักเกณฑ์การทับศัพท์ภาษาอินโดนีเซีย

15. ชื่อบุคคลในภาษาอินโดนีเซีย โดยปรกติจะมีเฉพาะชื่ออย่างเดียว ซึ่งอาจมีคำเดียวหรือหลายคำก็ได้ เช่น

Soekarno Fitri Andini Basuki Tjahaja Purnama

= = =

ซูการ์โน ฟีตรี อันดีนี บาซูกี จาฮายา ปูร์นามา

ชื่อและชื่อสกุล เช่น

Diana Nasution

=

ดียานา นาซูตียน

เมื่อต้องการยกย่องจะมีคำนำหน้านามด้วย ถ้าเป็นผู้ชายใช้ว่า Bapak ทับศัพท์เป็น บาปัก ถ้าเป็นผู้หญิงใช้ว่า Ibu ทับศัพท์เป็น อีบู เช่น

Bapak Joko Widodo Ibu Sri Mulyani

= =

บาปัก โจโก วีโดโด อีบู ซรี มุลยานี

16. ชื่อ นามสกุล และคำนำหน้านามที่เขียนแบบย่อ ให้เขียนทับศัพท์เป็นคำเต็ม เช่น

Moh. (Mohammad) Muh. (Muhammad) A. (Ahmad)

= = =

โมฮัมมัด มูฮัมมัด อะฮ์มัด

17. คำย่อ คำภาษาอินโดนีเซีย ถ้าเป็นอักษรย่อที่อ่านเรียงตัวอักษร เช่น ชื่อหน่วยงาน ชื่อองค์กร ชื่อพรรคการเมือง ให้เขียนทับศัพท์ตามชื่ออักษรย่อนั้น ๆ ดังนี้

A D G J M P S V Y

= = = = = = = = =

อา เด เก เจ เอ็ม เป เอ็ซ เฟ เย

B E H K N Q T W Z

= = = = = = = = =

เบ เอ ฮา กา เอ็น กี เต เว เซ็ต

C F I L O R U X

= = = = = = = =

เจ เอ็ฟ อี เอ็ล โอ เอร์ อู เอ็กซ์

คำย่อบางคำมีจุด บางคำไม่มีจุด ในการทับศัพท์ให้เขียนตามการเขียนในภาษาอินโดนีเซียหมายเหตุ

1. ↑ ทวิอักษร gh ไม่มีในระบบการเขียนภาษาอินโดนีเซีย แต่อาจปรากฏในชื่อบุคคลที่มาจากภาษาอาหรับ เช่น Ghalib = กาลิบ
2. ↑ อาจมีบางคำที่ออกเสียง ue เป็น อูเวอ กำหนดให้ทับศัพท์โดยใช้ –ูเวอ เมื่อเป็นพยางค์เปิด และใช้ –ูเวิ– เมื่อเป็นพยางค์ปิด เช่น Gayo Lues = กาโยลูเวิซ (ชื่ออำเภอ)