การปะทุของภูเขาไฟกรากะตัว ค.ศ. 1883 ในหมู่เกาะอินเดียตะวันออกของเนเธอร์แลนด์ (หรือปัจจุบันคืออินโดนีเซีย) เริ่มต้นในวันอาทิตย์ 26 สิงหาคม 1883 (ซึ่งมีต้นกำเนิดตั้งแต่เดือนพฤษภาคมของปีนั้น) และรุนแรงที่สุดเมื่อวันจันทร์ที่ 27 สิงหาคม เมื่อ 70% ของเกาะและหมู่เกาะที่อยู่รอบ ๆ ได้ถูกทำลายเป็นแอ่งยุบปากปล่อง และกิจกรรมเกี่ยวกับแผ่นดินไหวยังถูกรายงานว่าดำเนินการต่อจนถึงกุมภาพันธ์ 1884 ถึงแม้ว่าการรายงานภายหลังถูกยกเลิกโดย Rogier Verbeek หลังจากทำการสำรวจการปะทุ การปะทุครั้งนี้ถือว่าเป็นการปะทุภูเขาไฟที่มีการเสียชีวิตมากที่สุดและเป็นอันตรายที่สุดเท่าที่บันทึกไว้ในประวัติศาสตร์ อย่างน้อย 36,417 คนได้เสียชีวิตจากการปะทุและมีการเกิดสึนามิหลังจากการปะทุอีกด้วย นอกจากนี้ผลกระทบเพิ่มเติมที่สำคัญก็ยังรู้สึกรอบโลกในหลายวันและหลายสัปดาห์หลังจากการปะทุของภูเขาไฟ