การรับรู้ หรือ
สัญชาน[1](
อังกฤษ: Perception จากคำ
ภาษาละตินว่า perceptio)เป็นการจัดระเบียบ ระบุ และแปลผลข้อมูลจาก
ประสาทสัมผัสเพื่อใช้เป็นแบบจำลองและเข้าใจข้อมูลหรือโลกรอบ ๆ ตัว
[2]การรับรู้ทุกอย่างจะต้องเกี่ยวกับ
สัญญาณประสาทที่ส่งไปยัง
ระบบประสาท โดยสัญญาณก็จะเป็นผลของการเร้า
ระบบรับความรู้สึกทางกายภาพหรือทางเคมี
[3]ยกตัวอย่างเช่น การเห็นจะเกี่ยวกับ
แสงที่มากระทบ
จอตา การได้กลิ่นจะอำนวยโดย
โมเลกุลที่มีกลิ่น และ
การได้ยินจะเกี่ยวกับ
คลื่นเสียงการรับรู้ไม่ใช่เป็นเพียงแค่การรับสัญญาณทางประสาทสัมผัสเฉย ๆ แต่จะได้รับอิทธิพลจาก
การเรียนรู้ ความทรงจำ ความคาดหวัง และ
การใส่ใจของบุคคลนั้น ๆ
[4][5]การรับรู้สามารถแบ่งเป็นสองส่วน คือ
[5]การรับรู้จะอาศัยการทำงานที่ซับซ้อนในระบบประสาท แต่โดย
อัตวิสัยจะรู้สึกว่าไม่ได้ทำอะไร เพราะการแปลผลเช่นนี้เกิดขึ้นใต้จิตสำนึก
[3]ตั้งแต่การเริ่มสาขาจิตวิทยาเชิงทดลองในคริสต์ทศวรรษที่ 19 ความเข้าใจเกี่ยวกับการรับรู้ได้ก้าวหน้าโดยใช้วิธีการศึกษารวมกันหลายอย่าง
[4]Psychophysics ได้แสดงความสัมพันธ์ระหว่างคุณสมบัติทางกายภาพของข้อมูลประสาทสัมผัสต่าง ๆ กับการรับรู้ในเชิงปริมาณ
[6]ประสาทวิทยาศาสตร์เชิงรับความรู้สึก (Sensory neuroscience) ได้ศึกษากลไกทางสมองที่เป็นมูลฐานของการรับรู้ระบบการรับรู้ยังสามารถศึกษาในเชิงคอมพิวเตอร์ คือโดยอาศัยข้อมูลที่ระบบแปลผลส่วนปรัชญาในเรื่องการรับรู้ จะศึกษาขอบเขตที่ลักษณะทางประสาทสัมผัสต่าง ๆ เช่น เสียง กลิ่น และสี มีจริง ๆ โดย
ปรวิสัย ไม่ใช่มีแค่ในใจคือเป็น
อัตวิสัยของคนที่รับรู้
[4]แม้นักวิชาการจะได้มองประสาทสัมผัสว่าเป็นระบบรับข้อมูลเฉย ๆ แต่งานศึกษาเกี่ยวกับ
การแปลสิ่งเร้าผิดและภาพที่มองเห็นได้หลายแบบ ได้แสดงว่า ระบบการรับรู้ของสมองทำการอย่างแอคทีฟและภายใต้จิตสำนึกเพื่อเข้าใจสิ่งที่รับรู้
[4]ยังเป็นเรื่องไม่ยุติว่า การรับรู้เป็นกระบวนการตรวจสอบ
สมมติฐานแบบต่าง ๆ มากแค่ไหน หรือว่าข้อมูลทางประสาทสัมผัสตามธรรมชาติสมบูรณ์พอที่จะไม่ต้องใช้กระบวนการนี้ในการรับรู้
[4]ระบบการรับรู้ในสมองทำให้บุคคลสามารถเห็นโลกรอบ ๆ ตัวว่าเสถียร แม้ข้อมูลความรู้สึกปกติจะไม่สมบูรณ์และจะเปลี่ยนไปอยู่ตลอดสมองมนุษย์และสัตว์มีโครงสร้างโดยเฉพาะ ๆ และแต่ละส่วนจะประมวลข้อมูลความรู้สึกที่ต่างกัน โครงสร้างบางอย่างจัดเหมือนกับแผนที่รับความรู้สึก คือมีการใช้ผิวสมองเป็นผังแสดงลักษณะบางอย่างของโลก (เช่นใน
Somatotopy)โครงสร้างโดยเฉพาะต่าง ๆ เหล่านี้จะเชื่อมต่อกันและมีอิทธิพลต่อกันและกันยกตัวอย่างเช่น
กลิ่นจะมีอิทธิพลอย่างสูงต่อ
รสชาติ[7]