ความล้มเหลวจากการเสด็จหนีของพระเจ้าหลุยส์ได้ส่งสัญญาณเตือนแก่พระมหากษัตริย์ยุโรปพระองค์อื่น ๆ ผู้ซึ่งหวั่นเกรงว่าการปฏิวัติจะลุกลามเข้ามายังอาณาจักรของตนและก่อให้เกิดความไม่สงบนอกฝรั่งเศสขึ้น ความสัมพันธ์ระหว่างฝรั่งเศสกับเพื่อนบ้านอยู่ในภาวะตึงเครียดมาก่อนแล้วจากการปฏิวัติ และยิ่งเลวร้ายลงกว่าเดิมถึงขนาดที่ชาติยุโรปบางแห่งเรียกร้องให้ทำสงครามกับรัฐบาลคณะปฏิวัติเสียด้วยซ้ำ[17]

การปะทุขึ้นของสงครามกับออสเตรียในเดือนเมษายน ค.ศ. 1792 และคำประกาศเบราน์ชไวก์โดยแม่ทัพชาวปรัสเซีย ชาลส์ วิลเลียม เฟอร์ดินานด์ ดยุกแห่งเบราน์ชไวก์ ซึ่งข่มขู่ว่าปารีสจะพังพินาศลงหากพระราชวงศ์ตกอยู่ในภัยอันตรายอีกครั้ง ส่งผลให้ชาวปารีสหัวรุนแรงบุกโจมตีพระราชวังตุยเลอรีในวันที่ 10 สิงหาคม ค.ศ. 1792[18] จึงนับเป็นเหตุการณ์ที่เสมือนกับการลั่นระฆังมรณะเตือนพระเจ้าหลุยส์ในอนาคต[19]

การโจมตีดังกล่าวนำไปสู่การระงับพระราชอำนาจโดยสภาร่างรัฐธรรมนูญแห่งชาติและการประกาศสถาปนาสาธารณรัฐฝรั่งเศสที่หนึ่งในวันที่ 21 กันยายน ต่อมาในเดือนพฤศจิกายน หลักฐานข้อตกลงลับของพระเจ้าหลุยส์ที่ 16 กับนักการเมืองฝ่ายปฏิวัติผู้ล่วงลับ เคาต์แห่งมีราโบ ถึงแผนคบคิดการปฏิวัติต่อต้านร่วมกับชาวต่างชาติถูกพบในหีบเหล็กลับ อาร์มัวร์เดอแฟร์ (ฝรั่งเศส: armoire de fer) ภายในพระราชวังตุยเลอรี[20] บัดนี้จึงไม่อาจเสแสร้งได้อีกต่อไปแล้วว่าพระมหากษัตริย์ทรงยินยอมให้มีการปฏิรูปภายใต้การปฏิวัติได้โดยเสรี ฝ่ายสาธารณรัฐนิยมบางส่วนเรียกร้องโค่นล้มพระองค์ บางส่วนเรียกร้องให้มีการไต่ส่วนในข้อหาสมคบคิดก่อการกบฏและชักนำศัตรูเข้ามาในชาติ ต่อมาในวันที่ 3 ธันวาคม ได้มีการตัดสินใจว่าควรนำพระเจ้าหลุยส์ซึ่งถูกจองจำ ณ ต็องเปลอ ร่วมกับพระราชวงศ์พระองค์อื่นมาตั้งแต่เดือนสิงหาคม เข้าสู่กระบวนการไต่สวนในข้อหากบฏจนได้ปรากฏพระองค์ต่อหน้าที่ประชุมใหญ่แห่งชาติสองครั้งในวันที่ 11 และ 23 ธันวาคม[21]

วันที่ 21 มกราคม ค.ศ. 1793 ทรงถูกนำไปสำเร็จโทษด้วยเครื่องกิโยตีนหลังจากที่ทรงถูกตัดสินว่ามีความผิด เก้าเดือนต่อมา พระนางมารี อ็องตัวแน็ต ก็ทรงถูกตัดสินในข้อหากบฏด้วยเช่นกัน และทรงถูกบั่นพระเศียรในวันที่ 16 ตุลาคม[22]