ช้างตระกูลอัคนีพงศ์ ของ คชศาสตร์

ช้างตระกูลอัคนีพงศ์ สร้างขึ้นโดย พระอัคนี อันพระเพลิงให้บังเกิดด้วยเกสรประทุมชาติ์ ช้างตระกูลนี้เมื่อมาสู่พระบารมีบ้านเมืองจะเจริญด้วยมังสาหารและมีผลในทางระงับศึก อันพึงจะเกิดขึ้นหรือเกิดขึ้นแล้ว ทั้งมีผลในทางระงับความอุบาทว์ทั้งปวง อันเกิดแก่บ้านเมืองและราชบัลลังก์ พระเพลิงสร้างช้าง 51 จำพวก เช่น ประพัทจักรวาฬ เศวตพระพร ปทุมหัสดี เศวตาคชราช ประทุมทันต์ ประทุมทนต์ ประทุมทันต์มณีจักร เป็นต้น จากนั้นกล่าวถึงช้างชาติอำนวยพงศ์ต่าง ๆ นามของช้างพัง และลักษณะของช้างที่ให้โทษ 80 ประการ