คณะนักบวชภิกขาจารในศาสนาคริสต์เป็นคณะนักบวชคาทอลิกประเภทหนึ่ง มีต้นกำเนิดมาจากนักบุญสำคัญ 2 ท่าน คือ นักบุญฟรังซิสแห่งอัสซีซีผู้ก่อตั้งคณะฟรันซิสกัน และนักบุญดอมินิกผู้ก่อตั้งคณะดอมินิกัน โดยมีจุดประสงค์เพื่อปฏิรูปคริสตจักรให้หันกลับมาเน้นพันธกิจตามพระวรสาร คือ การประกาศข่าวดี การใช้ชีวิตแบบยากจน ถ่อมตน นักบวชภิกขาจารเหล่านี้เรียกว่าไฟรเออร์

ในสมัยกลาง มีคณะนักบวชภิกขาจารดั้งเดิมอยู่ 4 คณะ คือ

• คณะฟรันซิสกัน มีชื่ออย่างเป็นทางการว่าคณะภราดาน้อย มีสมญานามว่าไฟรเออร์ชุดเทา ก่อตั้งเมื่อปี ค.ศ. 1209
• คณะคาร์เมไลท์ มีชื่ออย่างเป็นทางการว่าคณะภราดาพระนางมารีย์พรหมจารีแห่งภูเขาคาร์แมล มีฉายาว่าไฟรเออร์ชุดขาว ก่อตั้งราว ค.ศ. 1206-1214
• คณะดอมินิกัน มีชื่ออย่างเป็นทางการว่าคณะนักเทศน์ มีฉายาว่าไฟรเออร์ชุดดำ ก่อตั้งเมื่อปี ค.ศ. 1215
• คณะผู้รับใช้ มีชื่ออย่างเป็นทางการว่าคณะผู้รับใช้พระแม่มารีย์ ก่อตั้งเมื่อปี ค.ศ. 1233 โดยนักบุญเจ็ดองค์แห่งฟลอเรนซ์ ประเทศอิตาลี
• คณะออกัสติเนียน มีชื่ออย่างเป็นทางการว่าคณะฤๅษีแห่งนักบุญออกัสติน ก่อตั้งเมื่อปี ค.ศ. 1244-1256

ในสภาสังคายนาลียงครั้งที่สอง ได้มีมติยอมรับ 5 คณะข้างต้นนี้ว่าเป็น "คณะนักบวชภิกขาจารใหญ่" แล้วปราบปรามคณะอื่น ๆ ต่อมาสภาสังคายนาแห่งเทรนต์ได้ผ่อนคลายมาตรการนี้ลง ได้อนุญาตให้ไฟรเออร์ทั้งหลายถือครองทรัพย์สินได้เหมือนพวกนักพรต ยกเว้นเฉพาะไฟรเออร์คณะฟรันซิสกันและคณะกาปูชิน คณะนักบวชภิกขาจารใหม่ได้แก่

• คณะพระตรีเอกภาพ ก่อตั้งเมื่อปี ค.ศ. 1193
• คณะเมอร์เซดาเรียน (คณะพระนางมารีย์พรหมจารีแห่งเมตตาธรรม) ก่อตั้งเมื่อปี ค.ศ. 1218
• คณะมินิม (คณะฤๅษีแห่งนักบุญฟรานซิสแห่งปาโอลา) ก่อตั้งเมื่อปี ค.ศ. 1436
• คณะภราดาน้อยกาปูชิน ก่อตั้งเมื่อปี ค.ศ. 1525
• คณะคาร์เมไลท์ไม่สวมรองเท้า ก่อตั้งเมื่อปี ค.ศ. 1593