บทความนี้ใช้ระบบคริสต์ศักราช เพราะอ้างอิงคริสต์ศักราชและคริสต์ศตวรรษ หรืออย่างใดอย่างหนึ่ง
คฤหาสน์ชนบท (
อังกฤษ:
Country house หรือ
English country house) โดยทั่วไปหมายถึงที่อยู่อาศัยขนาดใหญ่หรือ
คฤหาสน์ที่เดิมเป็นสมบัติส่วนบุคคลผู้มักจะมี
คฤหาสน์สำคัญ (great house) อีกหลังหนึ่งในเมือง ซึ่งทำให้สามารถใช้เวลาได้ทั้งในเมืองและในชนบท“คฤหาสน์ชนบท” และ “
คฤหาสน์ภูมิฐาน” บางครั้งมักจะใช้สับสนกัน—คฤหาสน์ชนบทเป็นคฤหาสน์ที่ตั้งอยู่นอกเมือง แต่คฤหาสน์ภูมิฐานอาจจะตั้งอยู่ได้ทั้งในเมืองหรือนอกเมือง เช่น
คฤหาสน์แอ็พสลีย์ (Apsley House) สร้างสำหรับ
อาเธอร์ เวลสลีย์ ดยุกแห่งเวลลิงตันที่ 1 (Arthur Wellesley, 1st Duke of Wellington) ที่มุมหนึ่งของ
ไฮด์พาร์ค (Hyde Park) หรือที่เรียกกันว่า “No. 1, London” เป็น
คฤหาสน์ภูมิฐานที่ตั้งอยู่ในกรุงลอนดอน คฤหาสน์ชนบทเช่น
คฤหาสน์แอสค็อตต์ (Ascott House) ใน
บัคคิงแฮมเชอร์ ก็จงใจออกแบบที่ไม่ให้ออกมาเป็น “
คฤหาสน์ภูมิฐาน” แต่ให้กลืนไปกับภูมิทัศน์รอบข้าง ขณะที่
คฤหาสน์สำคัญอื่นๆ เช่น
คฤหาสน์เค็ดเดิลสตันฮอลล์ (Kedleston Hall) หรือ
คฤหาสน์โฮลค์แฮม (Holkham Hall) สร้างให้เป็น “บ้านที่เป็นศูนย์กลางของอำนาจ” (power houses) เพื่อสร้างความประทับใจหรือเด่นจากภูมิทัศน์รอบข้าง และตั้งใจจะให้เป็น “
คฤหาสน์ภูมิฐาน” ในปัจจุบันอดีตคฤหาสน์ภูมิฐานหลายแห่งขณะที่ยังมีฐานะเป็นคฤหาสน์ชนบทไม่มีร่องรอยของความยิ่งใหญ่ที่เคยเป็นมาแต่ก่อน และที่แน่นอนคือไม่ใช่ “บ้าน”“คฤหาสน์ชนบท” ไม่แต่จะเป็นสถานที่สำหรับการไปพักผ่อนในวันหยุดของชนชั้นเจ้านายเท่านั้นแต่มักจะเป็นที่อยู่ถาวรของ
ผู้ดีชนบท (gentry) ที่ชนชั้นปกครองของอังกฤษกลุ่มหนึ่งที่ปกครองอังกฤษมาจนกระทั่งการออก
พระราชบัญญัติผู้แทนราษฎร ค.ศ. 1832 (Representation of the People Act) แม้แต่ธุรกิจก็ทำกันภายในห้องโถงของคฤหาสน์