ควอเลีย

ควอเลีย (อังกฤษ: qualia, เอกพจน์ quale) เป็นคำในปรัชญาศาสตร์ที่ใช้เรียกประสบการณ์แห่งการรับรู้ซึ่งเป็นอัตวิสัยจิตวิสัย คำนี้มาจากคำละตินซึ่งหมายความว่า “ลักษณะอย่างไร” หรือ “ชนิดไหน” ตัวอย่างของควอเลียคือความรู้สึกปวดหัว รสชาติของไวน์ และสีแดงของท้องฟ้าในยามเย็นที่บุคคลรู้สึกรับรู้แดเนียว เดนเน็ทท์ (เกิด ค.ศ. 1942) คนอเมริกันผู้เป็นนักปรัชญาและนักวิทยาการรับรู้ (อังกฤษ: cognitive scientist) ได้ประพันธ์เกี่ยวกับคำว่าควอเลียไว้ว่าความสำคัญของควอเลียในจิตปรัชญา (อังกฤษ: philosophy of mind) มากจากประเด็นว่า ควอเลียปรากฏเป็นปัญหาสำคัญต่อคำอธิบายปัญหากายจิต (อังกฤษ: mind-body problem) ของนักวัตถุนิยม แต่ว่า การอภิปรายถึงความสำคัญของควอเลียโดยมากเป็นไปตามคำนิยามของควอเลียที่นักอภิปรายใช้ และนักปรัชญาบางพวกก็ให้ความสำคัญ บางพวกก็ปฏิเสธ ซึ่งความมีอยู่จริง ๆ ของลักษณะเฉพาะบางอย่างของควอเลีย เพราะฉะนั้น ความเป็นไปและความมีอยู่จริง ๆ ของควอเลีย เป็นเรื่องที่ยังถกเถียงกันอยู่

แหล่งที่มา

WikiPedia: ควอเลีย http://plato.stanford.edu/entries/qualia-inverted/ http://plato.stanford.edu/entries/qualia-knowledge... http://plato.stanford.edu/entries/qualia/ http://ase.tufts.edu/cogstud/papers/quinqual.htm http://www-personal.umich.edu/~lormand/phil/cons/q... http://host.uniroma3.it/progetti/kant/field/ka.htm... http://host.uniroma3.it/progetti/kant/field/qr.htm http://consc.net/online1.html#qualia http://consc.net/papers/qualia.html http://www.richardgregory.org/papers/brainy_mind/b...