วัยเด็กและชีวิตช่วงแรก

หลุยส์ที่ 1 เป็นพระโอรสคนที่สามของชาร์เลอมาญกับพระมเหสีคนที่สอง ฮิลเดอการ์ด พระเชษฐาของพระองค์คือชาร์ลส์กับเปแป็ง พระองค์เสด็จพระราชสมภพในปี ค.ศ. 778 ในคฤหาสต์แกสซิโนฌิลุมของราชวงศ์การอแล็งเฌียงและใช้เวลาในวัยเยาว์ส่วนใหญ่ที่อากีแตน พระองค์ได้รับการศึกษาในทางธรรม

ในปี ค.ศ. 781 พระองค์ถูกแต่งตั้งเป็นกษัตริย์แห่งอากีแตน พระองค์กับพระเชษฐาต่างเติบโตในอาณาจักรที่ตนจะได้ปกครองเพื่อเรียนรู้ธรรมเนียมและจารีตท้องถิ่น แต่ละคนต่างก็เฝ้าระวังพรมแดนที่เป็นชายแดนของอาณาจักรของตนเอง หลุยส์ต้องจับตาดูชายแดนที่ติดกับสเปน พื้นที่กันชนระหว่างอากีแตนกับชาวมัวร์ในอัล-อันดาลุส

ในปี ค.ศ. 801 พระองค์พิชิตบาร์เซโลนาด้วยการปราบชาวมัวร์ที่เคยยึดแคว้นมาได้เมื่อสองปีก่อน

ในปี ค.ศ. 806 ชาร์เลอมาญแบ่งจักรวรรดิออกเป็นสามส่วนมอบให้กับพระโอรสแต่ละคน พระองค์ประกาศชื่อหลุยส์เป็นกษัตริย์แห่งอากีแตนอีกครั้ง ซึ่งรวมถึงเบอร์กันดีและชายแดนที่ติดกับสเปนด้วย ในช่วงเวลาไม่กี่ปีหลังจากนั้น ชาร์ลส์กับเปแป็งสิ้นพระชนม์ ทิ้งอาณาจักรของตนไว้ให้หลุยส์

ในปี ค.ศ. 813 ชาร์เลอมาญประกาศชื่อหลุยส์เป็นจักรพรรดิร่วม ตามจารีตธรรมเนียมที่ยืมมาจากชาวไบเซนไทน์ ปีต่อมา ชาร์เลอมาญสิ้นพระชนม์ ทิ้งให้หลุยส์เป็นผู้ปกครองเพียงคนเดียวของจักรวรรดิแฟรงก์

หน้าที่การงาน

หลุยส์ที่ 1 สถาปนาตนเองที่ราชสำนักอาเคิน (เอ็กซ์-ลา-ชาเปล) พระองค์ประกาศชื่อเบเนดิกต์แห่งอานีย็องส์เป็นหัวหน้าที่ปรึกษาด้านศาสนา และยังแต่งตั้งเขาเป็นพระอธิการแห่งอารามโคเนอลิมุนสแตร์ที่อยู่ใกล้ๆ เบอร์นาร์ดแห่งเซปติมาเนียและเอ็บโบ อาร์ชบิชอปแห่งแรงส์ ก็เป็นหนึ่งในที่ปรึกษาอาวุโสของพระองค์เช่นกัน

ในปี ค.ศ. 816 พระองค์ขอให้พระสันตะปาปาสวมมงกุฎจักรพรรดิให้พระองค์อีกครั้ง อันเป็นการส่งเสริมความยิ่งใหญ่ของพระสันตะปาปาและเป็นการเริ่มต้นจารีตธรรมเนียมที่ให้พระสันตะปาปาเป็นผู้สวมมงกุฎให้จักรพรรดิด้วยพระองค์เอง ในปีเดียวกันพระองค์จัดประชุมสภาครั้งแรกเพื่อปฏิรูปและเสริมความแข็งแกร่งให้คริสตจักรโรมันคาทอลิก

ในปี ค.ศ. 817 พระองค์แบ่งจักรวรรดิให้พระโอรสสามคน และประกาศชื่อพระโอรสคนโต โลแธร์ เป็นรัชทายาท อันเป็นการทำตามตัวอย่างและจารีตธรรมเนียมแบบแฟรงก์ของพระบิดา พระองค์ยังรับรองให้พระนัดดา (หลานที่เป็นลูกของพี่น้อง) เบอร์นาร์ดแห่งอิตาลี เป็นทายาทโดยชอบธรรมในบัลลังก์อิตาลี

เบอร์นาร์ดต้องการปกครองอย่างเป็นอิสระจึงหันมาต่อต้านหลุยส์ เมื่อหลุยส์เดินทัพไปปราบ เบอร์นาร์ดยอมจำนน แทนที่จะประหารชีวิตเขาด้วยข้อหาเป็นกบฏ หลุยส์กลับทำให้เขาตาบอด แต่เบอร์นาร์ดตายจากพิษบาดแผล หลุยส์ที่ตกใจกลัวกระทำการสำนึกบาปต่อหน้าพระสันตะปาปาในปี ค.ศ. 822

พระราชินีของหลุยส์ จูดิธ ต้องการให้พระองค์แบ่งจักรวรรดิอีกครั้งเพื่อให้พระโอรสของพระองค์ได้รับดินแดนบางส่วน ในปี ค.ศ. 829 พระองค์จึงแบ่งจักรวรรดิอีกครั้งและมอบหลายพื้นที่ของเยอรมนีให้ชาร์ลส์ที่ตอนนั้นพระชนมายุราว 6 พรรษา พระโอรสของพระองค์อีกสามคนก่อกบฏและโลแธร์แย่งชิงราชบัลลังก์ไป การขัดแย้งกันเองระหว่างพี่น้องทำให้หลุยส์เอาราชบัลลังก์กลับคืนมาได้

ในปี ค.ศ. 832 โลแธร์ก่อกบฏอีกครั้ง พระสันตะปาปาอยู่ข้างหลุยส์และหลุยส์ต้องยอมยกราชบัลลังก์ให้โลแธร์อีกครั้ง พระโอรสคนอื่นๆ อยู่ข้างหลุยส์ทำให้หลุยส์เอาราชบัลลังก์กลับคืนมาได้อีกครั้ง

เปแป็งสิ้นพระชนม์ในปี ค.ศ. 838 และหลุยส์แบ่งจักรวรรดิใหม่อีกครั้งให้กับพระโอรสที่ยังมีชีวิตอยู่ ในการแบ่งครั้งสุดท้ายนี้ พระโอรส หลุยส์ชาวเยอรมัน ได้แค่บาวาเรีย ขณะที่จักรวรรดิส่วนที่เหลือถูกแบ่งให้โลแธร์กับชาร์ลส์อย่างเท่าเทียมกัน โลแธร์ได้อิตาลีกับดินแดนทางตะวันออกของหุบเขาแม่น้ำโรน-ซวน ขณะที่ชาร์ลส์ได้ฝรั่งเศสตะวันตก

ชีวิตส่วนตัวและมรดก

หลุยส์ที่ 1 แต่งงานกับเอียร์เมนการ์ดในปี ค.ศ. 794/795 ทั้งคู่มีพระโอรสด้วยกันสามคน คือ โลแธร์ที่ 1, เปแป็งแห่งอากีแตน และหลุยส์ชาวเยอรมัน เอียร์เมนการ์ดสิ้นพระชนม์ในปี ค.ศ. 819

หลุยส์แต่งงานกับจูดิธแห่งบาวาเรียในปี ค.ศ. 819 ไม่กี่เดือนหลังเอียร์เมนการ์ดสิ้นพระชนม์ ทั้งคู่มีพระโอรสด้วยกันหนึ่งคน ซึ่งจะกลายเป็นที่รู้จักในชื่อชาร์ลส์ผู้ศีรษะล้าน

หลังชนะสงครามครั้งสุดท้ายเหนือพระโอรส ไม่นานพระองค์ก็ล้มป่วย พระองค์สิ้นพระชนม์ที่กระท่อมล่าสัตว์ฤดูร้อนในวันที่ 20 มิถุนายน ค.ศ. 840 พระโอรสของพระองค์ เปแป็ง สิ้นพระชนม์ก่อนหลุยส์ พระโอรสคนโต โลแธร์ พยายามอ้างสิทธิ์ในจักรวรรดิทั้งหมดหลังหลุยส์ที่ 1 สิ้นพระชนม์ ซึ่งหลุยส์ชาวเยอรมันกับชาร์ลส์ย่อมต่อต้าน ผลลัพธ์ที่ได้คือสงครามกลางเมืองที่ดำเนินอยู่เป็นเวลาสามปี ตามสนธิสัญญาแวร์เดิงในปี ค.ศ. 843 สามพี่น้องตกลงกันว่าใครจะปกครองอาณาจักรไหน โลแธร์ได้อาณาจักรแฟรงก์ตอนกลางไป ชาร์ลส์ได้อาณาจักรแฟรงก์ตะวันตกไป ส่วนหลุยส์ชาวเยอรมันได้อาณาจักรแฟรงก์ตะวันออกที่วันหนึ่งจะกลายเป็นเยอรมนีในยุคใหม่ไป